Regel 1: Vaccinatie werkt (tegeltjeswijsheid)

Leestijd: 8 minuten

Een bekende tegeltjewijsheid is:

• Regel 1: de baas heeft  gelijk.
• Regel 2: als de baas geen gelijk heeft, treedt regel 1 in werking.

Als ik de interpretatie van de cijfers rondom Covid-19 in Nederland zie (en ook elders in de wereld) dan geldt sinds begin 2021 blijkbaar de volgende wijsheid:

• Regel 1: vaccinatie werkt.
• Regel 2: als vaccinatie niet werkt, treedt regel 1 in werking.

Dalende bescherming

Tot mei/juni 2021 leek het er op dat vaccinatie inderdaad tot een sterke daling van de besmettingen en ziekenhuisopnames leidde. Op onze site hebben we vanaf januari de ontwikkelingen in Israël op de voet gevolgd. Die cijfers lieten zien dat tussen januari – april vaccinatie inderdaad voor een aanzienlijke daling van het aantal ziekenhuisopnames zorgde.

Maar – helaas – is eerst in Israël en later in andere landen gebleken dat het effect in de tijd afnam. Bescherming tegen infectie daalde al vrij snel en lag na zes maanden dicht bij nul. De bescherming tegen ziekenhuisopnames daalt ook, maar langzamer. Echter: we zien dat dit probleem vooralsnog het sterkst terug bij de oudste leeftijdsklassen. Dit komt deels omdat zij het eerste zijn gevaccineerd. En dat is nu net de groep, die het grootste risico heeft om in de ziekenhuizen terecht te komen.

Enige redding?

Er vielen me in 2020 twee zaken op rondom de dreiging van Covid-19:

• Al ruim voor de eerste resultaten van fase 2 van de vaccins bekend werden in november, werd de prik als enige redding gezien.
• Als iemand positief getest werd, dan was er geen benadering vanuit de eerste lijn toegestaan om die patiënten te behandelen met medicijnen voor andere aandoeningen (het begrip “off-label”). Je had verwacht dat tijdens een gezondheidscrisis met grote neveneffecten, juist op dat punt de eerste lijn veel ruimte zou krijgen.
  Dit interview met de Yale epidemioloog Prof. Risch gaat met name over dat onderwerp. En zijn verbijstering hoe hij zag dat doktoren in de eerste lijn, die succes behaalden met die benadering, werden genegeerd of gedreigd met boetes of een beroepsverbod.  Iets wat we in Nederland ook hebben kunnen zien.
  Terwijl t.a.v. de ontwikkeling, testen en op de markt brengen van de mRNA vaccins, nogal wat bochten waren afgesneden (om het eufemistisch uit te drukken), werd t.a.v. de eerste lijn aanpak van Covid-patiënten, allerlei formele en bureaucratische argumenten gehanteerd. (Ik heb al meer dan een jaar contact met de Drentse huisarts Jan Scherpenisse, met name over zijn moderne benadering met online saturatiemetingen. En het is schokkend om te zien, hoe weinig met zijn ervaringen en aanpak werd en wordt gedaan).

Alle zegen moest en zou komen van het vaccin. En dat werd voor veel regeringen en voor velen in de medische sector geformuleerd als de enige weg uit het moeras waar we in waren gekomen.

Geen neutrale risico-afweging per groep

Wat daarbij ook opviel was dat bij een virus dat het schadelijkst was voor ouderen, zo weinig werd gedaan aan berekeningen van het netto effect van het vaccineren, ten opzichte van het niet vaccineren voor diverse groepen (leeftijd, gezondheidssituatie, etc).  Alsof er geen enkel negatief effect zou zitten aan het vaccineren. Zeker met een nieuwe technologie kan men niet claimen dat de risico’s nul zijn (iets wat De Jonge wel deed).

Op lange termijn zijn die risico’s onbekend. Mede omdat door de impact van het virus op de samenlevingen men deze nieuwe aanpak van het vaccineren toeliet. Echter zonder dat er onderzoeken naar die lange termijn risico’s zijn uitgevoerd. Ik heb deskundigen gehoord die aangeven dat het lange termijn risico heel klein is. Maar ook deskundigen, die daar (forse) vraagtekens bij zetten. Juist omdat we pas 1 jaar ervaring hebben met het uitrollen van dit vaccin, is er geen duidelijkheid wie gelijk heeft.

Op basis van mijn eigen gezondheidssituatie en mijn inschatting in april over de afweging van de voor- en nadelen van het vaccin, heb ik wel gekozen om mij met het Pfizer vaccin te laten inenten. Tegelijkertijd had en heb ik mijn persoonlijke voorzorgen genomen om een mogelijke besmetting goed te doorstaan. (En dagelijks D3-K2 nemen, en een CO2-meter gebruiken om te zorgen dat ik niet te lang in een potentieel gevaarlijke binnenruimte zou verkeren).

Niet de beste keuze

Vanuit mijn interesse voor data heb ik op veel plekken in de wereld nauwkeurig gevolgd wat er beschikbaar kwam aan informatie over het vaccineren en de mogelijke bijwerkingen. Ook in relatie tot de risico’s van een infectie met Covid-19 voor verschillende categorieën personen. Op basis daarvan ben ik tot de conclusie gekomen dat het zeker niet zo is dat voor iedereen de keuze om te vaccineren per definitie de beste is. Plus dat je als gevaccineerde nog steeds anderen kan besmetten is het argument “Laat je vaccineren om anderen te beschermen” niet valide.

Juist omdat het blijkbaar zo is dat je een derde prik nodig hebt (en wellicht nog een vierde, vijfde en verder) zou dat ook een component moeten zijn bij het afwegingsproces t.a.v. het al dan niet vaccineren in relatie tot

• je leeftijd,
• gezondheidssituatie
• en reeds doorgemaakte infectie (of niet).

Op zichzelf denk/hoop je dat je hierover goede informatie krijgt. Dat je goed geïnformeerd wordt vanuit verschillende uitgangspunten. Maar wat zich op dat punt in de afgelopen 12 maanden heeft voltrokken, zou tot twee jaar geleden door iedereen als onmogelijk worden geacht.

Incompleet plaatje

Niet alleen vindt deze brede informatie niet plaats, men is ook bezig om zowel de positieve effecten van het vaccineren te overdrijven als de negatieve effecten te negeren of onder tafel te vegen. Omdat zij blijkbaar niet het complete plaatje krijgen hoor je van zoveel mensen, waarvan je het vooraf nooit verwacht had, dat ze voor vaccinatieplicht zijn. En dat men de aanpak in Oostenrijk en in Duitsland als een soort voorbeeld voor ons zien. Alsof gevaccineerden niet ook anderen kunnen besmetten en er geen enkele risico zou zitten aan het gevaccineerd worden.

Het is dezelfde fout die ze maken t.a.v. het voorstander van de 3G- en 2G-coronatoegangspas zijn. Omdat men niet onderkent dat er dan nogal wat mensen aanwezig kunnen zijn, die anderen kunnen besmetten.

We weten al hoezeer individuen hun eigen risico om besmet te raken en vervolgens ernstig ziek te raken of dood te gaan veel te hoog inschatten. Maar als aan de andere kant de positieve kanten van het vaccin overschat en de negatieve kanten ervan onderschat worden, dan is het duidelijk dat er geen enkele ruimte wordt gelaten voor een persoonlijk afweging. Inmiddels gaat men zelfs zover dat men de indruk wekt dat het netto effect voor kinderen tussen 5 en 11 jaar van vaccinatie hoger is dan het mogelijke nadeel. En worden aan kinderen tussen 5 en 11 in New York die niet gevaccineerd zijn al belemmeringen opgelegd.

Afwegingsproces

Om een indruk te geven van wat er niet algemeen bekend is geworden, wat bij dat persoonlijke afwegingsproces een rol zou moeten kunnen spelen, geef ik een opsomming van informatie die ik ben tegen gekomen. Daarbij wil ik nadrukkelijk stellen dat dit geen complete opsomming is:

• Iedereen die in het ziekenhuis komt of overlijdt met een positieve Covid-19 test, wordt beschouwd als een Covid-19 slachtoffer. Ook als die ziekenhuisopname/dood weinig tot niets met Covid-19 te maken heeft.
• Als er kort na een vaccinatie een fors gezondheidsincident voordoet, die op de lijst van bijwerkingen staat van de vaccinatie, dan wordt dit vaak niet geregistreerd, onder het mom dat het niet bewezen is dat er een oorzakelijk verband is.
• Als je de officieel geregistreerde bijwerkingen van de vaccins bekijkt bij officiële instanties per land, dan zijn er grote verschillen te zien. Die hangen vrijwel zeker niet samen met het verschil tussen de landen, maar met de procedures per land om die bijwerkingen te registreren.
• Zeker bij de hele grote aantallen gevaccineerden is het absolute aantal geregistreerde bijwerkingen nog wel overzichtelijk. Maar zeker als iemand ook een heel kleine kans heeft op ernstige gevolgen van Covid-19, kan het zijn dat die kleine kans op bijwerkingen voldoende reden is om een negatieve afweging te maken in de eigen specifieke situatie.
• Het is onmiskenbaar dat bij jongere mannen het aantal hartklachten ten gevolge van vaccinatie hoger is dan normaal. Of dat door het vaccineren in een ader komt of om een andere reden is nog onduidelijk. Maar het kan een afweging zijn van een sporter, zelfs als die kans toch nog heel klein is, om dan liever het risico te nemen om besmet te raken (met het soort voorzorgen, die ik ook neem).

Zo gunstig mogelijk beeld

Bij de statistieken die over de effectiviteit van het vaccin naar buiten wordt gebracht, doet men er veel aan om een zo gunstig mogelijk beeld te schetsen van het effect van het vaccin. Dat kan door de keuze van de rapportageperiode (zo lang mogelijk in het verleden, toen de werking van het vaccin nog hoger was) en door het zo min mogelijk naar leeftijd uit te splitsen (waardoor het ongunstiger beeld van de ouderen wordt versluierd door de jongeren). In dit artikel wordt dat uitgelegd. 

En ook doet men er veel aan om het grotere effect van bescherming na infectie naar beneden te halen ten opzichte van de bescherming na vaccinatie. In dit stuk ziet u daar een interessant voorbeeld van met belangwekkende conclusies. Zoals dat eerst geïnfecteerd raken en daarna gevaccineerd worden geeft meer bescherming dan andersom!

Maar misschien zijn de volgende twee vragen wel de meest indringende:

1. Wie is gevaccineerd en wie niet?

Als je naar de definities van gevaccineerd, deels gevaccineerd en niet gevaccineerd kijkt, dan lezen we het volgende:

• 14 dagen na twee vaccins of 28 dagen na het Janssen vaccin word je als volledig gevaccineerd beschouwd.
• Je wordt als ongevaccineerd beschouwd tot 14 dagen na je eerste vaccinatie.

Wat blijkt: dat je kort na vaccinatie blijkbaar kwetsbaarder bent dan ervoor. In dit artikel wordt dat uitgebreid behandeld en aan de hand van diverse studies onderbouwd.  Dat heeft nogal gevolgen voor de overzichten en statistische analyses. Deze uitgebreide analyse van Prof. Fenton gaat o.a. dieper in op het probleem dat deze classificatie oproept. En hoe daardoor het nadelig effect van vaccineren in de statistieken in de eerste weken na het vaccineren sterk wordt onderschat.

2. Oversterfte en ‘all-cause mortality’

Al veel vaker is inmiddels hier gewezen op de ontwikkeling van de oversterfte in Nederland en in veel andere landen. Die heeft zeker vanaf de zomer zorgelijke vormen aangenomen. Dat heeft niet vooral te maken met sterfte door Covid-19. Maar wat het wel is, dient heel intensief onderzocht te worden. Er kunnen zowel relaties zijn met

• Covid-19 zelf,
• het vaccineren,
• het beleid rondom Covid-19,
• de gezondheidszorg,
• de psychische en sociale druk.

Maar wat niet gezegd kan worden, is dat het zeker niets met vaccinatie te maken heeft.

Prof. Fenton heeft een benadering gekozen om het effect van het vaccineren te meten. Hierbij ontliep hij het probleem van de definities en registraties van sterfgevallen met/door Covid-19. Hij analyseerde de totale sterfte per leeftijdsklasse onder de gevaccineerden en de ongevaccineerden. Hij kwam tot de conclusie dat er geen echt netto-verschil was in de sterfte tussen de beide groepen. En dat de waardes die berekend waren voor de effectiviteit en veiligheid van het vaccin een forse overschatting zijn.

Conclusie

Het is zeker niet zo dat het bovenstaande automatisch betekent dat vaccinatie voor niemand enige nut heeft. Er kunnen nogal wat mensen zijn, die op basis van hun (gezondheids-)situatie een keuze maken waarop ze de voordelen duidelijk vinden opwegen tegen de (mogelijke) nadelen.

Maar om met alles wat we weten en nog niet weten, te doen alsof iedereen zich zeker zou moeten laten vaccineren tegen Covid-19 (inclusief vrij jonge kinderen), en dat de risico’s nihil zijn, vind ik vele stappen te ver gaan. En ook totaal niet in lijn met de wetenschappelijke pretentie waarmee dit wordt gepresenteerd. Hetgeen vervolgens door velen klakkeloos wordt overgenomen.

Daarbij zie je ook het proces dat het natuurlijk doormaken van de infectie vaak wordt gepresenteerd als ongeveer gelijkwaardig aan de vaccinatie of zelfs slechter. Terwijl veel onderzoeken juist laten zien dat de bescherming door infectie breder en langer is dan door vaccinatie.

Drastisch beleid

Maar terwijl je toch op basis van de ontwikkelingen van de laatste drie maanden zou denken, dat men beseft dat vaccinatie niet de ultieme oplossing is. En omdat 3G- en 2G juist een schijnveiligheid geeft, wordt men steeds drastischer bij het beleid om mensen gevaccineerd te krijgen. Oostenrijk geeft na Nieuwjaar mensen 2000 euro boete voor iedere keer dat ze niet komen op een vaccinatie uitnodiging. Duitsland heeft ook een verplichting in voorbereiding. En ook in diverse andere landen is het bespreekbaar geworden of op de agenda gekomen.

Maar als u denkt dat het u niet treft omdat u immers toch al gevaccineerd bent? Besef dat een dergelijke aanpak gaat betekenen, dat u 6 maanden of 9 maanden na uw laatste vaccinatie als ongevaccineerd wordt beschouwd. Hierdoor wordt u dus ook verplicht om die 3e (en later misschien de 4e, 5e etc) prik te nemen.

Daarmee wordt op een haast cynische manier de tegeltjeswijsheid die u bovenin aantreft in de praktijk gebracht:

• Regel 1: vaccinatie werkt.
• Regel 2: Als vaccinatie niet werkt, treed regel 1 in werking.

Ondertussen zal men alles gebruiken om deze aanpak te rechtvaardigen. Met o.a. een nieuwe bedreiging, die er aan zou kunnen komen, genaamd “Omicron”. Maar als je daarvan de data tot op dit moment ziet, dan zou het juist een positieve ontwikkeling kunnen zijn in plaats van een negatieve.

Onze dank is groot als u zo nu en dan een kleine, vrijwillige bijdrage zou willen doen via onze pagina voor donateurs. 

U heeft zojuist gelezen: Regel 1: Vaccinatie werkt (tegeltjeswijsheid).