Eind 2021 heeft het Coronadashboard van VWS de grafiek over de oversterfte ingrijpend aangepast. Daardoor zijn veel weken met oversterfte weggemoffeld. Waarom?
Lees volledig artikel: Coronadashboard moffelt oversterfte weg
Coronadashboard moffelt oversterfte weg
Met betrekking tot data-analyse en data-presentatie vanuit de Nederlandse overheidsinstanties dacht ik dat ik de afgelopen twee jaar al veel had meegemaakt. Maar waar Anton Theunissen van Virusvaria achter gekomen is, heb ik drie keer moeten checken, voordat ik geloofde dat het waar was.
Eind december 2021 heeft het Coronadashboard van de Rijksoverheid de omvang van de oversterfte zowel met terugwerkende kracht als naar de toekomst toe, aanzienlijk doen dalen.
Wat is oversterfte?
Oversterfte wordt in vrijwel ieder land goed bijgehouden, omdat het kan wijzen op specifieke ontwikkelingen ten aanzien van de gezondheid in een land. Per week worden die cijfers vanuit het CBS in Nederland gerapporteerd.
Er wordt verslag gedaan over het aantal overlijdensgevallen in een week in relatie tot het verwachte cijfer dat gebaseerd is op de ontwikkelingen in voorgaande jaren. Gemiddeld overlijden er in Nederland ongeveer 3000 mensen per week. Maar men weet dat er een patroon is, waarbij er per week in de winter meer mensen overlijden dan in de zomer.
Op basis van dat patroon heeft het CBS een verwachting gemaakt per week. Die ligt nu voor begin februari op ongeveer 3450 overlijdensgevallen en voor begin augustus op bijna 2700.
Er is via een standaardberekening, die ook in andere landen wordt toegepast, een marge bepaald boven en onder het verwachte cijfer. In februari is dat zo’n 500 boven en 500 onder het verwachte getal. In augustus is dat 250 boven en 250 onder.
Als het aantal overlijdensgevallen in een week hoger is dan het verwachte cijfer voor die week plus die extra marge dan is er sprake van oversterfte.
Zo worden voor week 15 van dit jaar 3000 overlijdensgevallen verwacht. Met de bovenmarge erbij van 300 zou er dus sprake van oversterfte zijn als er meer dan 3000+300 overlijdensgevallen zijn. (Ondersterfte zou zijn als het er minder dan 3000-300 zouden zijn).
De oversterftegrafiek
Als je half december 2021 naar de grafiek keek van de sterfte en de verwachte sterfte op het Corona dashboard dan zag die er zo uit.
De donkerblauwe lijn zijn de sterftegevallen per week. De lichtblauwe lijn het verwachte aantal. En het lichtblauwe gebied geeft dus de onder- en bovengrens aan van de verwachte sterfte. Er zijn drie wat langere periodes te zien met een duidelijk hogere sterfte (voorjaar 2020, voorjaar 2021 en najaar 2021). En een korte stijging tijdens de hittegolf van 2020.
Opmerkelijk is hierbij dat vanaf mei 2021 tot en met oktober 2021 de zwarte lijn boven de blauwe lijn uitkomt en ook regelmatig boven het lichtblauwe gebied, terwijl er in die periode geen sprake was van hoge Corona-cijfers.
Die ontwikkeling van de sterfte heeft er onder andere toe geleid dat er na kamervragen van o.a. Pieter Omtzigt een onderzoek gehouden zou worden naar de oorzaak van die oversterfte. Een onderzoek waar nogal wat over te doen is, met name rondom de vraag wie dat gaat uitvoeren en op welke termijn. (Het is nu al maanden nadat die langdurige oversterfte is vastgesteld).
Wat gebeurde er op 24-12-2021?
Maar op het Coronadashboard van 24 december 2021 en daarna zag de grafiek er ineens anders uit.
Het lichtblauwe gebied is ineens fors uitgebreid. De boven- en ondergrenzen zijn fors opgeschoven. Dat betekent dus dat men hierdoor de weken met oversterfte aanzienlijk heeft gereduceerd.
Het verschil tussen die twee grafieken is goed te zien als we in rood de weken aangeven waar er volgens die twee grafieken sprake was van oversterfte.
Eerst de grafiek zoals die was voor 24 december 2021:
En dit is de grafiek vanaf 24 december 2021. De rode periodes (met oversterfte) zijn zo aanzienlijk gereduceerd. Met name de periode vanaf half juli 2021 laat ineens geen oversterfte per week zien tot aan begin november, terwijl de originele grafiek van deze 14 weken in die periode er 11 (!) had met oversterfte.
Via de aangepaste grafiek op het Coronadashboard van de Rijksoverheid vanaf 24 december 2021 is dus de omvang van de wekelijkse oversterfte in één klap aanzienlijk gereduceerd.
Wat zegt het CBS?
Door terug te gaan naar de bron van de cijfers en grafiek, het CBS, wordt het nog onbegrijpelijker. Want de grafiek die het CBS wekelijks maakt, is niet gewijzigd op of na 24 december 2021. Daar is de grafiek nog steeds te zien in de originele versie.
Dus degenen die verantwoordelijk zijn voor het Coronadashboard (het ministerie van VWS, dat aangeeft gebruik te maken van de cijfers van o.a. RIVM en CBS) passen op 24 december 2021 de grafiek van de oversterfte zelfstandig aan. Waardoor de omvang van de oversterfte per week visueel sterk wordt afgezwakt.
Nergens staat aangegeven waarom ze die aanpassing zijn gaan doen. En nog steeds wordt geclaimd dat het de cijfers van het CBS zijn.
Het is wederom een bewijs voor hoe cijfers en cijferpresentaties worden misbruikt voor het neerzetten van het beeld dat men blijkbaar naar de bevolking wil doen overkomen.
Het is te danken aan particuliere data-analisten, zoals Anton Theunissen, ons Green Team en de groep die de WOB-documenten analyseert, dat deze handelswijze aan de oppervlakte komt.
Het benadrukt nog een keer hoe belangrijk het is dat cruciale analyses (o.a. over de oversterfte) door onafhankelijke deskundigen moeten worden uitgevoerd, en niet door (semi-) overheidsinstanties.
P.S. Een dag na het plaatsen van dit artikel en het stellen van Kamervragen is de grafiek op het Coronadashboard aangepast. En is nu wel weer identiek aan die van het CBS. We zijn benieuwd wat de reden was van de verandering sinds 24 december jl. We houden u op de hoogte.
U heeft zojuist gelezen: Coronadashboard moffelt oversterfte weg.
Volg Maurice de Hond op Twitter | Facebook | LinkedIn | YouTube.
