Wie willen we als volgende premier?

Leestijd: 3 minuten

Wie willen we als volgende premier?

Na de volgende Tweede Kamerverkiezingen

Het is zeker niet ondenkbaar, dat de volgende Tweede Kamerverkiezingen een stuk eerder komen dan in 2025.

Eén van de belangrijke aspecten van een verkiezingsstrijd voor de Tweede Kamer is wie de volgende premier zal worden. Bij het afwegingsproces van kiezers speelt dat aspect dan een belangrijke rol. Een component, die geen rol speelt bij andere verkiezingen in Nederland, maar vaak niet wordt onderkend.

Juist doordat de aanhang van de regeringspartijen inmiddels fors is gedaald en we onder kiezers een sterke polarisatie waarnemen, is het interessant om te zien hoe de kiezers reageren op een lijst van mogelijke premierkandidaten. Met name ook door te zien hoe de kiezers van de partijen onderling verschillen in hun reactie.

Opzet

Aan ongeveer 6.000 ondervraagden werd vorige week een lijst van 18 namen voorgelegd met de vraag: “Kunt u aangeven hoe uw reactie zal zijn als ……. de volgende premier van Nederland wordt?” 

De antwoordmogelijkheden waren “positief”, “neutraal”, “negatief”, “weet ik niet/geen antwoord”.

Per “premierskandidaat” is de volgende aanpak gevolgd: Alleen de antwoorden “positief” en “negatief” zijn genomen (in de meeste gevallen betrof dat tussen de 70% en 80% van de gegeven antwoorden). Die zijn samen op 100% gezet en vervolgens is een eindpercentage bepaald door het percentage negatief af te trekken van het percentage positief.

Het totaaloverzicht

Dit zijn de totaalscores voor de 18 namen die zijn voorgelegd. Slechts één van de voorgelegde kandidaten scoort per saldo een positieve waarde “Pieter Omtzigt” (+37%). Bij alle andere kandidaten wordt de reactie “negatief” vaker gegeven dan “positief”. Mark Rutte scoort -63% en Sigrid Kaag, Edith Schippers en Wopke Hoekstra een lagere score dan -70%.

Afzonderlijke scores

Het is interessant om de cijfers te laten zien van de kiezers van de verschillende partijen per kandidaat. Dit is de grafiek van Pieter Omtzigt. De cijfers zijn afgezet tegen het huidig stemgedrag. Voor de regeringspartijen is ter vergelijking ook de keuze van de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 meegenomen. Goed is dan het grote verschil te zien met de kiezers die op dit moment nog een regeringspartij kiezen (op dit moment ongeveer de helft van degenen die in 2021 deze partijen hebben gekozen).

Pieter Omtzigt scoort per saldo positief bij vrijwel alle partijen. Dat is een totaal ander beeld dan van Mark Rutte.  Die scoort alleen maar per saldo positief bij de kiezers van de VVD. (Maar dat verschilt nog fors tussen degenen die in 2021 VVD stemden (+18%) en op dit moment VVD stemmen (+75%).

Caroline van der Plas, die op de tweede plaats staat na Pieter Omtzigt, laat een meer gemengd beeld zien:

Robbert Dijkgraaf en Frans Timmermans komen op de derde en vierde plaats doordat ze bij kiezers van meerdere partijen aan de linkerkant (vrij) positieve scores behalen.

Maar behalve bij Pieter Omtzigt zien we dat de negatieve scores bij de kiezers van de meeste partijen overheersen.

In het onderstaande overzicht kunt u de grafiek opvragen van alle onderzochte 18 personen. Klik daarvoor achter “selecteer naam:”

Pas als de campagne voor de volgende Tweede Kamerverkiezingen start zal duidelijk zijn wie de premierkandidaten echt zullen zijn en welke onderwerpen bij die verkiezingen een cruciale rol spelen. De meting van vandaag laat goed zien hoe gepolariseerd het electoraat is en hoe weinig politici er zijn die echt een brede aanhang hebben, die verder gaat dan van de eigen partij en aanpalende partijen.

Paywall

Op deze site willen we geen paywall introduceren. Iedereen die dit wil kan al onze artikelen lezen. Welk onderwerp het ook betreft. Maar wij draaien wel op de vrijwillige bijdragen van onze bezoekers. Daarvoor is deze link beschikbaar. Hartelijk dank alvast.

U heeft zojuist gelezen: Wie willen we als volgende premier?