CDA nadert de top, VVD valt verder terug

Nieuwe peiling

De peiling van deze week is gehouden twee weken na de vorige peiling op 26 juli.

In die tussentijd zijn de VVD en SP gekomen met hun verkiezingsprogramma’s en is er een debat geweest in de Tweede Kamer over de aanpak van onze regering ten aanzien van Israël en Gaza.

De uitslag van de peiling van dit weekend verschilt duidelijk van die van twee weken geleden. Het CDA stijgt van 21 naar 24 zetels en staat daarmee nog maar 4 zetels achter PVV en GroenLinks/PvdA. En de VVD is verder met 3 zetels gedaald en staat nog maar op 16 zetels. Dat is slechts 2 zetels hoger dan kort na de verkiezingen toen de VVD had aangekondigd niet deel te nemen aan een regering, maar die te gaan gedogen. Dat was toen de laagste score voor de VVD sinds 2010.

En doordat de ene partij een daalde en de andere een steeg zijn PVV en GroenLinks/PvdA nu weer even groot. Door de opmars van het CDA en de verdere verzwakking van de electorale positie van de VVD lijkt zich een duidelijke kopgroep te vormen met drie partijen.

Het verloop sinds de Tweede Kamerverkiezingen van de grotere partijen is goed te zien in deze grafiek.

Als CDA en VVD zich houden aan hun stellingname, dat ze niet met de PVV gaan regeren, laat deze uitslag een belangrijk trend zien:

• De combinatie van CDA met de grotere partijen (meer dan 4 zetels) links van die partij behalen 71 zetels. Dat zou dan een combinatie zijn van CDA, GLPvdA, D66 en SP. Dat was op 31 mei – kort voor het kabinet viel- nog maar 63 zetels. Aangevuld met twee van de drie van ChristenUnie, Volt en Partij voor de Dieren zou er een centrumlinkse meerderheid kunnen ontstaan.
• Maar de combinatie van CDA met de grotere partijen rechts van die partij (VVD, JA21 en BBB), maar zonder de PVV (die door het CDA en ook de VVD is uitgesloten), behalen slechts 53 zetels. Ook met D66 erbij zijn het niet meer dan 64.

Door deze electorale ontwikkeling lijkt – met de huidige stand van de peiling – een centrumlinks kabinet op dit moment waarschijnlijker dan een centrumrechtse variant. De eventuele vorming van dit centrumlinkse kabinet zou voor de eerste keer zijn sinds het kabinet Balkenende IV in 2006/

Stabiele regering

94% van de ondervraagden hoopt dat er een stabiele regering zal komen. Slechts een kwart verwacht dat.

40% van degenen die aangeven nu CDA of D66 te stemmen verwacht wel een stabiele regering. Van de kiezers van GroenLinks/PvdA is dat een derde.

De VVD kiezers denken dat voor een kwart en de PVV kiezers voor 20%. Het minst denken de kiezers van BBB, JA21, SP en FVD dat.

Als men maximaal vier partijen mag aangeven die men in de regering zou willen hebben kiest 53% het CDA.  GroenLinks/PvdA. D66, VVD en JA21 worden door ongeveer 35% van de ondervraagden gekozen en BBB  en PVV door 30%.

De overige partijen worden door ongeveer 10% genoemd of minder.

Dit is de interactieve grafiek naar groepen kiezers.

Uit deze grafiek is goed op te maken dat de CDA-kiezers meer zien in de VVD dan in GroenLinks/PvdA. Bij de kiezers die op dit moment niet weten op welke partij ze zouden stemmen komen CDA, VVD, JA21, BBB en de SP relatief even vaak voor als bij heel Nederland en GLPvdA, D66, PVV en de kleinere partijen (behalve de SP) minder.