De verrassende zoektocht naar de verdwenen hittegolven uit 1947

KNMI’s aanpassingen 2016

Het weeritem in het NOS-journaal van donderdag jl. naar aanleiding van de tweede hittegolf, die Nederland dit jaar meemaakte, zorgde ervoor dat ik mij mijn artikel uit 2023 even terug ging lezen. Dat ging erover dat in 2016 het KNMI de weercijfers van De Bilt tussen 1901 en 1950 heeft aangepast, waardoor er van de 23 hittegolven in die periode er nog maar 6 overbleven.

In het artikel beschreef ik wat er gebeurd was. Rond 1950 was er een meetstation in De Bilt verplaatst. Normaliter wordt dan gedurende een paar jaar de meting in het nieuwe en het oude meetstation dubbel gedaan, zodat men de cijfers goed kan laten doorlopen. Dat doet men door de oude cijfers te corrigeren op basis van de waarnemingen bij het nieuwe station.

Maar in 1950 had men dan in De Bilt niet gedaan, blijkbaar vergeten. Pas in 2016 (sic) heeft men besloten alsnog tot een correctie over te gaan en de temperaturen van voor 1950 alsnog te corrigeren. (In dit artikel is daarover meer te lezen).

Dat heeft het KNMI gedaan met behulp van de temperatuurmetingen in andere KNMI-stations (naast het station in De Bilt, zijn er weerstations in Eelde/Groningen, Den Helder, Vlissingen en Maastricht.)

Het KNMI heeft toen besloten om het station Eelde te nemen als referentiestation en de andere drie daarbij te negeren. Er is daarna een peer-reviewed wetenschappelijk artikel in 2021 verschenen, waarin goed onderbouwd wordt uiteengezet dat dit een uiterst dubieuze keuze is.

Zij hebben een groot aantal mogelijke varianten berekend van dit correctieproces en die doorgerekend (dus met de andere stations en een combinatie ervan). En daar kwam uit dat bij de uitkomsten van alle varianten de keuze Eelde als resultaat had, dat er dan de meeste tropische dagen uit de periode 1901-1950 verdwenen. Oorspronkelijk waren er 160 dagen met een temperatuur boven de 30 graden geweest. Het werden er door die correctie van 2016 slechts 76. Met als gevolg dat er 16 van de 23 hittegolven verdwenen. (Het gemiddelde van alle andere mogelijke berekeningsmethoden lag op 120 tropische dagen).

Hier zie je hoeveel hittegolven er volgens het KNMI waren voordat deze correctie plaats vond (ingetekend op de grafiek van de NOS van donderdagavond).

En dit is het plaatje nadat de helft van de tropische dagen in 2016 waren geëlimineerd en zoals ze in het journaal van 14 augustus verscheen:

Inzoomen op 1947

Op zoek naar de bron

Oorspronkelijk waren er 4 hittegolven in 1947, na de correctie was het nog maar 1. Ik wilde inzoomen op het effect van de keuze van het KNMI om Eelde als referentiepunt te nemen voor de correctie in dat bijzondere jaa (waarbij in die hete zomer mijn moeder mij in haar buik droeg, waar ze het later vaak over had. Ik ben begin oktober 1947 geboren).

Maar om die analyse uit te voeren had ik de maximum temperatuur per dag nodig in de zomer van 1947 van de 5 meetstations van het KNMI. Dat is niet zo moeilijk. Maar wat wel een grote uitdaging was om de oorspronkelijke temperaturen uit 1947 te vinden, zoals ze tot aan 2016 bekend waren, maar daarna zijn veranderd!

Het zoeken ernaar was niet zo eenvoudig, maar toen ik het vond, kon ik mijn lachen niet inhouden.

Er is een Duitse website die voor alle Europese weerstations gedetailleerde metingen per dag vanaf 1901 laat zien. Ik wilde kijken welke cijfers daar stonden. Tot mijn teleurstelling zag ik daar in de tabel de nieuwe cijfers van het KNMI staan.

Maar daarnaast stond een kaartje met daarin afgedrukt de waardes van de 5 Nederlandse meetstations. En wat zag ik daar staan voor De Bilt? Niet het nieuwe cijfer uit de tabel, maar blijkbaar het oorspronkelijke cijfer!!! Kijk maar. In plaats van de 28.8 in de tabel zien we 30.5 op de kaart staan in De Bilt:

Ik heb vanuit deze kaarten per dag uit 1947 de oorspronkelijke waarden gehaald en in een spreadsheet geplaatst.

Hierdoor kan ik een veel betere indruk geven hoe die 3 van de 4 hittegolven uit 1947 verdwenen zijn en welke impact de referentie vanuit Eelde erop heeft gehad. En ik zag daar uiterst opmerkelijke cijfers.

Allereerst heb ik voor de periode 1 mei 1947 tot 1 oktober de gemiddelde maximale temperatuur vastgesteld voor de twee cijferreeksen van De Bilt en de 4 andere stations.

• Maastricht    23.5 graden
• De Bilt oud   23,4 graden
• Eelde              22.0 graden
• Vlissingen     22.1 graden
• Den Helder   20.4 graden

Het nieuwe gemiddelde van De Bilt werd 22.5 graden, 0,9 graden minder dan de oorspronkelijke score.  Het  opmerkelijke daarbij was vooral dat het verschil tussen de oude en de nieuwe waarde bij de hogere temperaturen duidelijk hoger was dan bij de lagere temperaturen met bijzonder vreemde gevolgen.

Verdwenen hittegolf 1

Een hittegolf is pas een hittegolf als er in De Bilt 5 achtereenvolgende zomerse dagen zijn geweest (boven de 25 graden) waarvan drie tropische dagen (boven de 30 graden).

Dit is de eerste hittegolf die door de berekeningen van het KNMI in 2016 is verdwenen: die van eind mei 1947. Terwijl in Eelde er wel een hittegolf was met maar liefst 5 tropische dagen, zorgde de referentie met Eelde er blijkbaar voor dat de hittegolf van De Bilt verdween!!!

Deze verdwijning van de hittegolf is toe te schrijven door de correctie van 2 juni 1947. De oorspronkelijke waarde in De Bilt was 30.7 graden (en daarom was het een hittegolf). En dat ging toen bij de nieuwe score omlaag naar 29.5 graden. Terwijl die dag de temperatuur in Eelde juist 31.4 graden was, bijna 2 graden HOGER dan de nieuwe waarde voor De Bilt! Maar toch ging er een streep door deze hittegolf. Hoe gekker wil je het hebben?

Verdwenen hittegolf 2

De tweede hittegolf uit 1947 die in 2016 verdwenen was, was die van eind juni 1947. Dit zijn de cijfers van die 6 warme dagen.

Deze hittegolf is verdwenen omdat 25 en 26 juni geen tropische dagen meer waren, maar zomerdagen werden. Als we inzoomen op 26 juni dan zien we dat 30.9 daalde naar 29.7. Opmerkelijk is daarbij dat die dag dat Eelde met ongeveer 3 graden daalde t.o.v. de vorige dag, maar De Bilt juist steeg. Dat lijkt op basis van het weerbericht van die dag samen te hangen met zeewind op een dag met weinig wind, die ook tot 30km. van de Waddenzeer in Eelde merkbaar is. Een zeewind die blijkbaar ook de hittegolf in De Bilt heeft weggeblazen.

Verdwenen hittegolf 3

De volgende hittegolf die verdwenen is, was die van eind juli. Oorspronkelijk waren het in De Bilt 9 zomerdagen, waarvan maar liefst 5 tropisch, maar dat werd er dankzij de cijfermanipulaties er nog maar 1.

Goed te zien valt dat van de 5 tropische dagen in De Bilt, maar liefst 4 zijn verdwenen. Die vier dagen werd de nieuwe temperatuur in De Bilt steeds ruim 1,5 lager.

Twee dagen vallen dan extra op.

• Op 22 juli was de temperatuur in Eelde 30.6 graden en De Bilt 31.5. Maar toch was de nieuwe waarde voor De Bilt 29,8, waarmee één tropische dag verdween!
• Op 27 juli was de temperatuur in De Bilt 30.5, maar in Eelde slechts 22,8 graden. Mede daardoor verdween ook deze tropische dag van De Bilt.  Dat Eelde slechts 22.8 graden bereikte, komt door een koufront dat alleen over het Noorden van het land trok. Daarom was Eelde veel kouder dan bij de andere weerstations. Dat benadrukt nogmaals hoe kwalijk eigenlijk de keuze is geweest voor Eelde als het enige referentiestation voor De Bilt te nemen!

Goed valt te zien bij deze hittegolf, dat als men Maastricht en Eelde samen als referentiestation hadden genomen deze hittegolf ook zeker was blijven bestaan

De vierde hittegolf

Deze hittegolf in augustus had oorspronkelijk maar liefst 17 dagen met 4 tropische dagen in De Bilt. Omdat bij drie tropische dagen de waarde ruim boven de 32 graden lag bleven er genoeg tropische dagen over na de correctie. Maar doordat er wel een aantal zomerse dagen verdwenen werd deze hittegolf 9 dagen korter.

Herhaling van zetten

Met de hittegolven uit 1947 als voorbeeld toon ik hoe door de keuzes van officiële instanties een beeld geschetst kan worden dat in lijn ligt met het beeld dat men graag over wil brengen bij het publiek. Lees maar even terug wat de weerman van de NOS donderdagavond over de dubbele hittegolven schreef en hoe hij ook de cijfers gebruikte zonder de verdwenen hittegolven van voor 1950.

Besef nogmaals dat het KNMI pas in 2016 de cijfers ging aanpassen en niet veel eerder. En bij het aanpassen koos men van de vele mogelijkheden om die cijfers aan te passen  ook nog de aanpak die de grootste daling van de cijfers liet zien. Daardoor verdween drie kwart van de hittegolven van voor 1950. Door Eelde en Maastricht samen als referentiepunt te nemen was dat niet gebeurd.

Dat is helaas het patroon dat ik ook heb waargenomen tijdens de Coronaperiode. Door het aanpassen van (vaak wetenschappelijke) criteria kon de realiteit worden geherinterpreteerd. Mijn site staat er vol mee en ik bespaar u daarvan weer een opsomming te geven. Maar met regelmaat constateerde ik een verkrachting van de data en het negeren van logica.

Deze verdwenen hittegolven uit 1947 zijn daar ook een goed voorbeeld van.

Het is triest hoezeer veel wetenschappelijke instituten, wetenschappers en media “samenspannen”  om het beeld over te brengen dat men graag wil, terwijl de onderliggende data uitermate twijfelachtig is van kwaliteit en/of gemanipuleerd zijn.

Dus aandachtig bestudering van de data die aan de basis van de bewering staan blijft geboden!