Na de Algemene Beschouwingen 2025

Zetelverdeling

Prinsjesdag en Algemene Beschouwingen 2025 vonden plaats met een dubbel demissionaire regering. Van de vier partijen die de regering hadden gevormd maakten nog maar twee deel uit van de regering. De twee partijen, die nog in de regering zaten, hebben nog maar 31 zetels in de Kamer. Plus dat het nog maar zeven weken duurt voordat de nieuwe Kamerverkiezingen plaats vinden.

Eerst de uitslag van de zetelpeiling na deze politieke gebeurtenissen in Den Haag. Het wordt vergeleken met de peiling, die 11 dagen eerder is gehouden na het opstappen van NSC.

Misschien is wel de meest belangrijke bevinding dat na een periode van (forse) daling van de VVD voor het eerst er een (licht) herstel is. Dat zou kunnen betekenen dat de bodem van deze ontwikkeling is gehaald.

Daarnaast is goed te zien dat ook PVV en JA21 1 zetel zijn gestegen en dat heeft met name de BBB zetels gekost (-2). Aan de rechterkant zien we ook dat 50PLUS, na lange tijd, één zetel heeft gehaald.

Tegelijkertijd zien we dat het CDA 2 zetels is teruggevallen. Dat is grotendeels aan de rechterkant van haar (nieuwe) kiezers gebeurd.

Aan de linkerkant zien we dat GroenLinks/PvdA 2 zetels terugvalt en D66 2 zetels stijgt. Deels is dat rechtstreeks gebeurt en deels via andere overgangen tussen de partijen. Het lijkt erop dat die stijging van D66 ten dele samenhangt met de zichtbaarheid van Rob Jetten in de goed bekeken Quiz “De Slimste Mens”, waar hij zes keer mee deed.

Coalities

De uitslag van deze peiling is ook doorgerekend naar de grafieken, die we vanaf de vorige peiling hebben gemaakt ten aanzien van vier mogelijke coalities.  Dit is nu de nieuwe stand.

Het laat goed zien dat de twee eerste coalities niet in de buurt van de 75 zetel-grens komen. De “midden-coalitie” komt nu op 76 en de combinatie op rechts op 83 alleen als de PVV erbij wordt meegenomen.

Oordeel over Algemene Beschouwingen

Over de Algemene Beschouwingen zijn er een aantal stellingen aan de kiezers voorgelegd. Dit is de uitslag relatie tot het huidig stemgedrag

Bij de stellingen valt op hoeveel kiezers instemmend reageerden op de stellingen die gingen over de wijze waarop de politici met elkaar bezig waren.  En dat kiezers van alle partijen het overwegend eens zijn met die stellingen.

• Teveel bezig met elkaar en te weinig met de problemen van het land (84%)
• Men deed er te weinig aan om het vertrouwen in de politiek te doen vergroten (73%)
• Men was vooral bezig om de tegenstellingen uit te vergroten (72%).

Aan de rechterkant van het politieke spectrum heeft ongeveer 60% er weinig vertrouwen in dat er na de verkiezingen een stabiele regering komt. Bij de kiezers van GroenLinks/PvdA en D66 vindt ongeveer een derde dat.

Bij de stelling “het ging tijdens het debat teveel over Gaza”(56% mee eens) zien we een heel groot verschil tussen de kiezers van de linkerkant van het politieke spectrum (met 11% bij de kiezers van GroenLinks/PvdA) en die aan de rechterkant (met o.a. 88% bij de PVV).

Gevraagd is wie men het beste vond tijdens de Algemene Beschouwingen:

Bij deze uitslag is het belangrijk te beseffen dat 68% van de ondervraagden de fractievoorzitter kozen van de partij van de eerste voorkeur. En een belangrijk deel van de ondervraagden heeft niet het debat gevolgd, maar de rapportage erover in de media gezien.