De contouren van een extraparlementair kabinet beginnen zich af te tekenen. Wat gaat er gebeuren met de benadering van ministers, die niet gelieerd zijn aan de 4 deelnemende partijen? Mag Hans Vijlbrief van D66 bijvoorbeeld blijven zitten. En wat doet hij zelf als hij gevraagd wordt en van zijn partij niet mag?
Lees volledig artikel: Mag Hans Vijlbrief blijven zitten?
Mag Hans Vijlbrief blijven zitten?
Gevaarlijkste wegen
De richting waar de formatie nu op af lijkt te stevenen is in Nederland onontgonnen terrein. Een deel van de ministers van buiten, die ook niet gelieerd hoeven te zijn aan de deelnemende vier partijen.
Het zou wel eens de vastgeroeste politieke verhoudingen in Nederland kunnen doorbreken. Hoewel er allerlei krachten bezig zullen zijn om zo’n nieuw kabinet een pootje te lichten.
Dat zal zowel vanuit de parlementaire pers gebeuren (want het wordt anders dan ervoor, met meer onderling gedoe tussen mensen en partijen, wat lekker kan worden uitvergroot). Maar zeker ook vanuit krachten die de betrokkenheid van de PVV bij zo’n kabinet niet kunnen accepteren, los van wat de kiezers daarvan vinden.
Met daarbij ook nog een groot aantal maatschappelijke en internationale problemen krijgt die nieuwe regering een soort weg te volgen, die je wekelijks kunt zien in het tv-programma “De gevaarlijkste wegen”.
Lakmoesproef?
Voordat die regering zal aantreden zullen er nog wel wat andere hobbels genomen moeten worden. Maar ik verheug me vooral op wat er zal gebeuren bij de benadering van mogelijke ministers, die niet gelieerd zijn aan de vier partijen.
We kunnen nu al vernemen dat bij diverse partijen men al als dreigement heeft dat men als lid wordt geroyeerd als men dan toch tot dat kabinet toetreedt. Waar dat toe zou kunnen leiden wil ik kort bespreken aan de hand van Hans Vijlbrief. De staatssecretaris van Mijnbouw die, vooral door zijn optreden in Groningen, door velen hoog wordt aangeslagen.
Als formateur van het nieuwe kabinet zou ik hem zeker aanzoeken om zijn rol als staatssecretaris van Mijnbouw voort te zetten.
Wat gaan hij en D66 dan doen?
- Zullen zij weglopen van deze mogelijkheid zijn goede werk door te zetten, omdat men niet bij een kabinet betrokken wil zijn met de PVV als partner? En mocht Hans Vijlbrief zelf toch willen doorgaan, gaat D66 hem dan als lid royeren?
Of
- Zullen ze kiezen voor wat hij gepresteerd heeft in zijn rol en het vertrouwen dat de Groningers in hem hebben? En hem en de Groningers gunnen dat hij die rol van staatssecretaris voor de mijnbouw kan blijven vervullen.
En zo zullen er meer personen zijn, bij wie een vergelijkbare situatie zich zal aandienen.
Ik hoop dat die partijen die zo expliciet nu al uiten dat hun leden zeker niet in het kabinet mogen stappen er nog eens goed over nadenken. En dat zij zich vooral proberen te realiseren hoe we in Nederland de polarisatie wat kunnen verkleinen. Door op de punten waar men wel ongeveer hetzelfde denkt de verbinding te zoeken in plaats van daar waar men niet hetzelfde over denkt het onderlinge gat verder te vergroten.
Vijlbrief en de anderen zullen daarbij in een soort tweestrijd komen “de loyaliteit aan hun partij” en “de rol die ze kunnen spelen als ze tot dat kabinet gaan toetreden”.
Maar wellicht zullen een aantal partijen tot inkeer komen en beseffen dat hun eigen positie (zowel electoraal als in relatie tot hun doelstellingen) versterkt wordt met een of meer van “hun mensen” op belangrijke posities in het kabinet.
De komende maanden worden heel bepalend voor de toekomst van Nederland.