Op weg naar een PANIEK lockdown

Leestijd: 6 minuten

Wat hebben ze nu eigenlijk geleerd?

Je kon het al zien aankomen. In Engeland kwam Prof. Ferguson weer met zijn gebruikelijke doemscenario’s. Net zoals in maart 2020 toen hij met het Imperial College aan de basis stond van de lockdown strategie in veel landen. En net zoals toen met compleet onwaarschijnlijke cijferberekeningen en de meest negatieve aannames. En zo zijn we geëvolueerd van een “intelligente” lockdown in maart 2020 naar de  “paniek” lockdown in december 2021.

Alsof we in de tussentijd niets geleerd hebben en er niets veranderd is:

• Een groot deel van de Nederlanders heeft immuniteit opgebouwd. Een deel via het doormaken van de infectie en een ander deel via vaccinatie. (Was het niet zo dat Van Dissel en De Jonge maar bleven en blijven roepen dat gevaccineerden zo goed beschermd waren tegen ziekenhuisopnames?)
• De Infection Fatality Rate is verder gedaald en zit nu ruim onder de grens van een forse griepepidemie.
• De berichten uit Zuid-Afrika laten zien dat men van Omikron minder ziek wordt en minder snel in het ziekenhuis komt. (En dan ook minder lang in het ziekenhuis verblijft).
• Dat in Gauteng na een zeer snelle stijging in het begin, er alweer sprake is van een daling van het aantal positief getesten.
• Dat de scenario’s van het RIVM/OMT vaak een zeer forse overschatting lieten zien van de verwachte ziekenhuis- en IC opnames. (En als de werkelijkheid fors lager werd, dan werd dat verklaard door het succes van de genomen maatregelen).

Angstknop

Maar als de angstknop weer ingedrukt wordt, zien we dat elke ratio verdwijnt. En we alles uit onze handen laten vallen en – bibberend – thuis moeten zitten tot het gevaar weer overwaait.

Vorige week vrijdag gebruikte Van Dissel al een Engels model bij de presentatie aan het OMT en daarna bij de presentatie op zondag in het Catshuis en op woensdag in de Tweede Kamer. Een model dat op z’n gunstigst op korte termijn uit kwam op 600 ziekenhuisopnames en 100-125 IC-opnames per dag. En op z’n slechtst tot een drievoud ervan.

De maatregelen aangekondigd op 14 december waren al een eerste reactie op de cijfers van dat model. Toegezegd werd dat op basis van wat men ondertussen geleerd zou hebben van de ontwikkelingen van de Omicron-variant, het OMT vrijdag een nieuw advies zou geven.

Terwijl de cijfers in Nederland van de besmettingen en de ziekenhuisbezetting nog duidelijk aan het dalen zijn, is het advies van het OMT  om over te gaan tot een complete lockdown. Een advies dat ongetwijfeld door onze regering vandaag overgenomen gaat worden.

Het loon van de angst

Als deze lockdown wordt ingesteld, zijn we dus in feite sinds 2020 bij OMT en de regering NIETS opgeschoten. De vier belangrijkste redenen zijn:

1. Men heeft er NIETS aan gedaan om te zorgen dat de angst voor het virus zoveel mogelijk binnen de juiste proporties werd gebracht. In alle leeftijdsklassen worden de risico’s voor ernstig ziek worden en overlijden door Covid-19 gigantisch overschat. Aanvankelijk werd die angst misbruikt om de burgers zoveel mogelijk aan de maatregelen te laten houden. Daarna werd die angst misbruikt om zoveel mogelijk mensen gevaccineerd te krijgen.
2. Vaccinatie werd gezien als de enige en complete oplossing voor het probleem. In feite is dat nog steeds zo, want nu horen we nog alleen maar “boosteren, boosteren, boosteren”.
3. De ziekenhuiscapaciteit is niet uitgebreid. Noch een noodplan om bij een grote extra belasting onorthodoxe maatregelen te nemen, mede via het laten wegvallen van bepaalde regels en bureaucratie. Er is weinig gedaan om de eerste lijn handvatten te geven om te voorkomen dat patiënten worden opgenomen.
4. Nog steeds is de dataverzameling slecht. Deze wordt alleen gebruikt als ondersteuning van het beleid dat men voert en gevoerd heeft. Belangrijke studies uit het buitenland dringen amper door in het beleid. De cruciale rol van het verspreiden van het virus door de lucht wordt amper erkend. En het beleid daarop in ieder geval niet afgestemd.

Schijnveiligheid

Het beste symbool van dit falen is misschien wel het feit dat men tot en met vandaag normaal de Coronatoegangspas (3G) nog kan gebruiken en men de 2G variant ervan voorbereidt. Terwijl ook al maanden  geleden duidelijk was dat gevaccineerden ook geïnfecteerd konden raken en het virus door konden geven. Lees ook nog eens dit artikel terug over de schijnveiligheid van de Coronatoegangspas in de praktijk.

Maar terwijl wel de basisscholen werden gesloten en de kinderen op het hart werden gedrukt hun opa’s en oma’s niet te besmetten, konden dezelfde oma’s en opa’s zonder enig probleem in problematische binnenruimtes vertoeven., als de Coronatoegangspas maar werd gebruikt.

Zó kan het ook

In dit artikel van afgelopen woensdag is al uitgelegd met welke overall-benadering we deze coronacrisis beter tegemoet kunnen treden. Maar doordat de angstknop weer diep is ingedrukt, is daar – ook nu – geen enkele ruimte voor.

Het is echt ongekend dat men, terwijl in de prognoses een groot aantal onzekerheden zitten, op basis daarvan een vrijwel volledige lockdown gaat invoeren, waarvan we zeker weten welke schades die gaan aanrichten.

Een prudente aanpak met een beheerste rol van het OMT en leiderschap vanuit de regering zou de volgende zijn:

• We weten dat op dit moment het aantal positief getesten nog afneemt (met circa 20% op weekbasis). En de ziekenhuisbezetting ook (meer dan een kwart lager dan de top van eind november).
  
• Hoewel uit internationale cijfers blijkt dat het aandeel Omikron snel stijgt en duidelijk besmettelijker is dan eerdere varianten, zien we in Nederland nog geen omslag voor het aantal positief getesten. Dat zou best wel eens de komende dagen in Nederland kunnen gebeuren.
  
• Uit Gauteng (het hart van de Omikron-uitbraak) is op te maken dat de ernst van de symptomen van de Omikron variant duidelijk minder is dan van de voorgaande varianten. Dat vertaalt zich zowel in minder ziekenhuisopnames per positief geteste als in de kortere ligtijd in ziekenhuizen. (Besef dat als de ligtijd met een derde wordt verkort, 900 ziekenhuisopnames per dag ongeveer dezelfde belasting betekenen als bij 600.)
  
• Uit Gauteng is ook bekend dat er na een exponentiële start in november alweer een daling is in het aantal positief getesten.

We kunnen dus twee vragen nu nog niet beantwoorden:

1. Hoe snel zal het aantal positief getesten in Nederland gaan stijgen, dankzij de Omikron-variant? En hoe lang zal dat dan aanhouden?
2. Hoe zal de ziekenhuisbelasting worden in relatie tot die stijging van de Omikron geïnfecteerden? (Daarbij gaat het niet alleen om de opnames, maar zeker ook de ligtijd, die duidelijk korter lijkt te zijn).

De indicaties uit Zuid-Afrika hiervoor zijn geruststellend. Maar ik kan me voorstellen dat men zich afvraagt of dat voor Europa ook zal gelden.

Maar juist daarom is het nu niet het moment om te doen alsof het meest negatieve scenario in werking zal treden!

Juist omdat we nu dalingen zien van de ziekenhuisbelasting (en die we nog minstens een week zullen blijven zien) kunnen we ons de ruimte geven om meer te weten te komen over de échte gevolgen van Omikron in onze landen.

Plus dat we daarna een veel gerichter beleid kunnen voeren. Want als de Omikron-variant ons minder ziek maakt, zou het juist goed zijn als velen die niet kwetsbaar/oud zijn, geïnfecteerd raken. Want die infectie biedt een (veel) betere bescherming dan de vaccinatie.

Misschien is het u opgevallen, dat men inmiddels in Engeland al stelt dat iedereen die meer dan DRIE maanden geleden is gevaccineerd een booster kan komen halen. Plus dat de EU heeft aangekondigd dat ze 180 miljoen vaccins hebben besteld die aangepast worden op de Omikron-variant. Die zouden er dan over drie maanden kunnen zijn. Met dus als impliciete boodschap: neem de booster nu en over een paar maanden kan je de volgende booster nemen, die gericht is op de Omikron-variant (terwijl wellicht dan een andere alweer dominant is geworden).

Met alles wat je op dit moment weet, zou het goede beleid het volgende zijn geweest:

• We wachten de ontwikkelingen verder af, tot we meer weten over de echte relatie Omikron-besmetting en ziekenhuisbelasing.
• We adviseren ouderen/kwetsbaren voorzichtig te zijn. En degenen van die groep die niet eerder zijn geïnfecteerd zich, tot we meer weten, zoveel mogelijk te beperken bij het bezoek van ruimtes buitenshuis. De 3G corona toegangspas is voor hen niet meer geldig!
• In besloten openbare ruimtes moeten per direct CO2-meters worden gebruikt, die niet boven de 1000 PPM mogen aangeven. Als dat wel gebeurt, moeten er ter plekke maatregelen genomen worden. Mensen worden aangeraden, als ze niet te sterk willen worden geïnfecteerd, niet te lang in ruimtes te blijven met een te hoog CO2-gehalte.
• Zorg thuis, als mensen op bezoek komen bij kwetsbaren/ouderen, dat er twee ramen/deuren tegen elkaar open staan. Of probeer anders naar buiten te gaan.
• Zorg dat in ieder geval de kwetsbaren/ouderen een boosterprik krijgen. Houd wel rekening met het feit dat de eerste twee weken na de boosterprik de kans om geïnfecteerd te raken groter is dan ervoor of erna.

Besef dat we in die periode (ik schat tussen 7-21 dagen) het beleid uitgestippeld kunnen hebben op basis van twee belangrijke mogelijke scenario’s:

1. Het valt mee en Omikron is duidelijk minder virulent. Dan kunnen we Omikron gebruiken om zoveel mogelijk mensen een natuurlijke bescherming te geven. Daarmee blijven we niet steeds afhankelijk van vaccinaties/boosters en nog een keer aangepaste boosters.
2. Het valt niet mee en Omikron is net zo virulent als Delta en besmet velen, die ook al gevaccineerd waren en geïnfecteerd zijn geweest. In dat geval zullen we aan de ene kant dan wel op kort termijn ferme maatregelen moeten nemen. Maar dan nog steeds in de richting van degenen die veruit de  grootste kans hebben om de ziekenhuiszorg te gaan belasten. (Personen van 60 jaar en ouder).  En aan de andere kant een noodscenario in gang zetten om nu wel door alle bureaucratie en regels door, extra zorg te mobiliseren.

In beide scenario’s moet er een bewustwording ontstaan dat – helaas – vaccinaties ons niet de ultieme oplossing hebben geboden. En dat we t.a.v. bescherming en genezing een multi-dimensionaal beleid moeten gaan voeren om te voorkomen dat onze maatschappij nog jarenlang een jojo-beleid moet ondergaan met enorme gevolgen op allerlei terreinen.

We hebben ook altijd kunnen leven met de griep. Dat moeten we ook – snel – leren doen met Covid-19. In het belang van iedereen. Want anders gaan we als samenleving echt naar de haaien.

Helaas blijkt onze site nog steeds hard nodig te zijn. Help onze site met af en toe een (kleine) donatie. Klik hier.