Op deze pagina worden dagelijks de laatste cijfers over de covid-19 epidemie gepresenteerd, op basis van de gegevens van het NICE, aangevuld met de voorspellingen voor de komende weken. Vandaag de cijfers voor 11 februari 2022.
Lees volledig artikel: Covid Dagcijfers 11 februari 2022
Het Eindspel
De laatste zetten van het eindspel worden gezet. We hebben de afgelopen twee jaar heel wat cijfers voorbij zien komen, waarbij vier varianten een hoofdrol hebben gespeeld. Het laatste bedrijf leek in december te zijn ingezet met de komst van de Omikron variant. Het eerst verschenen in Zuid-Afrika, waar de berichten zeer gunstig waren: weliswaar veel besmettelijker, maar veel minder ziekmakend. Het RIVM was alleen bereid om het meer besmettelijke aspect mee te nemen in de modellen, waardoor er torenhoge voorspellingen werden gepresenteerd, die vervolgens ons land als enige in Europa naar een lockdown hebben gevoerd. Druk vanuit Europa naar de Zuid-Afrikaanse arts Angelique Coetzee om niet naar buiten te brengen dat Omikron mild was, is een illustratie van het Europese denken. Ze noemde in een Duits interview zelfs expliciet dat ze vanuit Nederland daarover benaderd was.
Ondanks vele publicaties en onderzoek TU-Delft dat maatregelen zoals lockdowns of CTB een te verwaarlozen nuttig effect hebben (minder dan 0,2%), heeft de overheid vastgehouden aan de inzet van maatregelen. Vragen kwamen op wanneer nieuwe varianten zouden komen die nog besmettelijker zouden zijn. Heel veel dreigende taal werd al geuit bij de komst van de Britse (later omgedoopt tot Alpha) variant een jaar geleden. Die zou tot overvolle IC’s leiden door de wellicht 65% meer besmettelijkheid. Het Green Team kwam al snel met een percentage van rond de 24%. Het bleek uiteindelijk niet veel meer dan een stabilisatie van het aantal opnames te zijn in de maanden januari en februari. Het basis-reproductiegetal nam toe van 2,5 naar ongeveer 3,5 door deze extra besmettelijkheid. Omikron was maar liefst 2,5 maal besmettelijker dan de Delta variant, die op zijn beurt maar liefst 50% besmettelijker was dan de Alpha.
Maar gelukkig gaat de overheid inmiddels inzien dat de ervaring uit Zuid-Afrika inderdaad ook opgaat voor Nederland en de IC’s en ziekenhuizen leegstromen, ondanks de torenhoge besmettingscijfers. Waarschijnlijk gaan volgende week vrijwel alle maatregelen op een heel laag pitje.
Nieuwe variant: Omikron BA.2
Maar wacht even, we waren bang voor een nieuwe variant die wellicht nog besmettelijker zou zijn dan Omikron. Dan zouden we opnieuw op de angsttrommel moeten gaan slaan. Kennelijk heeft er iemand bij het RIVM zitten slapen, want sinds begin januari hebben we een nieuwe variant van Omikron, die inmiddels de naam Omikron BA.2 heeft gekregen. Geen tromgeroffel gehoord.
Zoals u nu kunt bedenken, heeft de oorspronkelijke variant nu de naam Omikron BA.1. Het gaat natuurlijk om steeds kleinere aantallen, dus de exacte waarden zijn moeilijk vast te stellen, maar het lijkt er op dat de variant 33% besmettelijker is volgens een Deense studie. In Denemarken is de BA.2 variant sinds eind januari rond de 80% dominant. Cijfers uit Amsterdam gaven aan dat deze nieuwe variant op 7 februari 29% deel uitmaakte van de verzamelde monsters.
Ons bestaande model hebben we uitgebreid met deze eerste cijfers (33% resp. 29%) en wat blijkt nu: de bult die we al een maand lang voorbij zagen trekken, wordt hierdoor vrijwel geheel verklaard! Dit zijn nu de actuele cijfers, met daarin nu de prognose op basis van de combinatie BA.1 en BA.2:
De alarmerende geluiden waarmee de komst van de Alpha variant gepaard gingen, zijn uitgebleven. Besmettelijkere varianten zijn voor het RIVM/OMT geen aanleiding meer om ongeruste berichten te verspreiden.
In deze grafiek zien we ook met een bolletjeslijn de voor MET corona gecorrigeerde opnamecijfers. Die zitten zelfs onder de prognoselijn. De werkelijkheid zal ongetwijfeld gecompliceerder zijn dan deze grafiek suggereert, maar het geeft een goede indicatie in welke richting de cijfers zich bewegen.
RIVM rapportage PCR testen
Het zal niemand zijn ontgaan dat het RIVM een steeds oplopende achterstand meldde bij de presentatie van de PCR cijfers. Het heeft overduidelijk weer eens aangetoond waar de achilleshiel zit: de administratieve verwerking. Op 8 februari is de gehele achterstand in de verwerking ingelopen, waardoor er op die dag 380.000 positieve resultaten werden gemeld. Die zijn voor een deel wel en voor een ander deel juist weer niet zichtbaar. Bijvoorbeeld in het groeigetal:
Het groeigetal (de mate van toe- of afname van de PCR) stond juist op het punt onder de 0 te dalen (afname van de de PCR), toen de 380.000 positieven op 8 februari zorgden voor een groeigetal van 60%. Over 4 dagen zullen we dan een groeigetal zien dat plotseling daalt tot rond de -60% gedurende ook 7 dagen. Er gaat kennelijk nergens een lichtje branden.
Omdat wel altijd het aantal positieve testen langs een andere weg is gemeld (GGD) , hebben wij er voor de presentatie van de PCR in de grafieken geen enkele last van.
Maatregelen
Interessant is het om te kijken of er een waarneembaar effect van maatregelen te zien is. Volgens wetenschappelijke prognoses zou die er nauwelijks zijn, maar we kunnen natuurlijk eens naar de cijfers kijken, om te zien of er toch aanwijzingen zijn dat de effecten er wel zijn. Gebruikelijk bij het OMT is dat als er een daling is, dat die aan maatregelen toe te schrijven is en bij een stijging juist ons onvermogen ons aan de maatregelen te houden. Wel zal het natuurlijk zo zijn dat we in plaats van in een stadion nu thuis met vrienden de voetbalwedstrijd gaan bekijken. In plaats van in de horeca waar aan alle richtlijnen wordt voldaan, eten we nu thuis met onze vrienden. Dit zou een grafiek kunnen zijn, waarin het effect van maatregelen te zien zou moeten zijn:
De markeringen “Lockdown” en “Einde lockdown” suggereren een causaal verband, maar dat is er niet. Ze markeren respectievelijk het moment dat de Omikron dominant werd en het moment dat er voldoende immuniteit opgebouwd was. Bij het begin van de lockdown een stijging van de PCR, na het beëindigen een daling van de ziekenhuisopnames. Maar geen causaal verband met maatregelen….
Ook zou dit een plaatje geweest kunnen zijn:
We zien hier de bezetting van de IC’s in een rechte lijn afnemen tot medio januari. Eind december werd de lockdown ingesteld en de rechte lijn daalt onverschrokken door. In de tweede helft van januari een stabilisatie, maar die is zoals blijkt uit de weekrapporten van het RIVM toe te schrijven aan het stijgende aandeel MET corona op de IC: 39% inmiddels en 10% onbekend. De rode streeplijn is het hiervoor gecorrigeerde aantal, dat wel verder daalt. Ook hier zien we dus dat de cijfers voor en na het inzetten van de lockdown eind december in gelijke mate daalden, ook precies zoals het rekenmodel (waarin geen maatregelen opgenomen zijn) voorzag.
Als laatste grafiek vandaag het reproductiegetal. Dat ziet er sinds de cijfers van de BA.2 bekend zijn voor wat betreft de prognose ook iets anders uit.
We zien nu dat de R berekend op de PCR cijfers goed overeenkomt met de daadwerkelijke cijfers. Wat opvalt is de dubbele piek. Die zou je intuïtief verklaren met de overgang van BA.1 naar BA.2, maar waarschijnlijker is het dat het met de sluiting van de scholen te maken heeft. Jongeren hebben zich rond de jaarwisseling naar feestjes begeven en/of zich massaal laten besmetten en vervolgens laten testen, op jacht naar het fel begeerde groene vinkje. Daar kwam met het weer openen van de scholen een eind aan en dan volgt er een correctie naar beneden, waarna in de tweede helft van januari de prognose weer gevolgd gaat worden. Deze uitleg is uiteraard geen zekerheid, maar wel zeer plausibel.
Epiloog
Voor een epiloog is het nog te vroeg, maar alle signalen wijzen nu op een zeer voorspelbaar verloop. Uiteraard kan er nog een nieuwe nog besmettelijkere variant komen, maar we hebben zojuist gezien dat de BA.2 niet helemaal onopgemerkt voorbij kwam, maar toch weinig overlast met zich meebracht. Dit heeft ons doen besluiten om de rapportages op een laag pitje te zetten.
Een half jaar geleden spraken we over “groeiend gras”, waarna de besmettelijke Delta variant in juli opdook, ingeleid door de Bonusbult (Dansen voor Jansen). Dat lijkt nu uitgesloten, door de veel hogere immuniteit die er nu is. Nog geen “Tot ziens”, maar wel op een lager pitje. Elke dinsdag een tussenstand, tenzij er zich iets bijzonders gaat voordoen.
De dagcijfers van de ziekenhuisopnames zijn:
- Aantal ziekenhuisopnames gisteren 203 *
- Aantal ziekenhuisopnames eergisteren: 176 *
- Actuele geschatte R-waarde op basis van ziekenhuisopnames: 0,96 **
We gaan het weer zien!
Toelichting
In de grafiek met ziekenhuisopnames, geeft de blauwe lijn gemerkt “I-PCR” de voorspelling weer van het aantal ziekenhuisopnames op basis van de PCR test. Zie ook ons blog hierover.
* Gecorrigeerde waarden. Ongecorrigeerde waarden op stichting-nice.nl
** Let op: deze R dag-waarde kan dus nog 0,02 wijzigen de komende tijd, als gevolg van het bijplussen (toevoegen door NICE van nog niet ingevoerde patiënten met een positieve PCR-test).
U heeft zojuist gelezen: Covid Dagcijfers 11 februari 2022 – Het eindspel
