Het onderwerp migratie, integratie en asielzoekers is een onderwerp dat de politieke en electorale processen in Nederland, de laatste tijd sterk heeft beïnvloed. Aan de hand van 8 stellingen is een goede indruk te geven van de opvattingen van de Nederlanders en de relatie met de politieke voorkeur. En ook de dominante positie van de PVV erbij.
Lees volledig artikel: Hoe denkt Nederland over immigratie en asiel?
Hoe denkt Nederland over immigratie en asiel?
De grote twistappel
Het kabinet is er een half jaar geleden over gevallen: migratie. Tijdens de verkiezingen speelde het een grote rol, evenals bij de formatie. Deze week is er een uitgebreid advies gekomen van een Staatscommissie met dit onderwerp als kern (“De demografische ontwikkelingen tot 2050“). Hoe gaan we om met migratie en asiel?
Via het voorleggen van een serie stellingen aan een steekproef van meer dan 5500 Nederlanders via Peil.nl kan een goede indruk gegeven worden van wat de Nederlanders van dit onderwerp vinden.
- 76% van de Nederlanders is het eens met de stelling “de immigratie moet fors omlaag”, 11% is het daarmee oneens. Er zijn grote verschillen naar stemkeuze bij de Tweede Kamerverkiezingen 2023. Alle partijen in het midden en rechts van het midden zijn het er in overgrote mate mee eens. Alleen kiezers van linkse partijen zijn het in minderheid hiermee eens. Maar de linkse partijen hebben op dit moment nog maar een derde deel van de kiezers achter zich. Het onderwerp “immigratie en asiel” heeft bij de daling van het aandeel kiezers in de afgelopen 10 jaar daarbij een duidelijke rol gespeeld. In 2012 stemde nog ongeveer de helft van de kiezers op linkse partijen, dat is dus nu bijna 20 procentpunten minder.
Nederlanders tussen 18 en 35 jaar zijn het voor 65% eens met deze stelling. Boven de 45 jaar is meer dan 80% het ermee eens. Daarnaast is er een duidelijke relatie met opleidingsniveau. (Hoger opgeleiden zijn het er minder mee eens dan lager opgeleiden). Maar de vraag die het grootste verschil laat zien is of men door de veranderingen de laatste 10 jaar vooral bedreigingen of kansen ziet. Degenen die “bedreigingen” antwoorden zijn het voor 90% eens met deze stelling en degenen die “kansen” zeggen zijn dat maar voor 54%.
Stellingen
Bij de andere stellingen zien we vergelijkbare verschillen naar stemkeuze bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2023. Daarom eerst alleen de totaalscores per vraag:
| Mee eens | Neutraal | Mee oneens | |
| Studiemigratie naar Nederland moet sterk beperkt worden | 64% | 17% | 19% |
| Arbeidsmigratie van buiten Europa moet sterk beperkt worden | 70% | 17% | 14% |
| Arbeidsmigratie van binnen Europa moet sterk beperkt worden | 51% | 25% | 24% |
| Het aantal asielzoekers dat zich in Nederland mag vestigen moet voor een aantal jaren naar nul worden teruggebracht | 52% | 11% | 37% |
| Mensen die zich van buiten Nederland definitief in Nederland vestigen moeten zich aan de Nederlandse cultuur aanpassen. | 88% | 9% | 3% |
| Asielzoekers die uit veilige landen komen en geen kans hebben op asiel moeten zo snel mogelijk het land uitgezet worden | 93% | 6% | 1% |
| De opvang van asielzoekers moet verplicht over alle gemeenten verdeeld worden | 50% | 11% | 39% |
Verschillen tussen kiezers
Om de verschillen te laten zien tussen de kiezers van de verschillende partijen staat hier een overzicht van het aandeel kiezers van de vier grootste partijen bij TK2023 die het eens zijn met de stellingen.
| PVV | VVD | NSC | PvdA/GrL | |
| De immigratie moet fors omlaag | 98% | 92% | 94% | 38% |
| Studiemigratie naar Nederland moet sterk beperkt worden | 82% | 60% | 79% | 47% |
| Arbeidsmigratie van buiten Europa moet sterk beperkt worden | 93% | 74% | 83% | 36% |
| Arbeidsmigratie van binnen Europa moet sterk beperkt worden | 74% | 45% | 64% | 21% |
| Het aantal asielzoekers dat zich in Nederland mag vestigen moet voor een aantal jaren naar nul worden teruggebracht | 89% | 52% | 62% | 6% |
| Mensen die zich van buiten Nederland definitief in Nederland vestigen moeten zich aan de Nederlandse cultuur aanpassen. | 98% | 93% | 95% | 69% |
| Asielzoekers die uit veilige landen komen en geen kans hebben op asiel moeten zo snel mogelijk het land uitgezet worden | 99% | 98% | 98% | 81% |
| De opvang van asielzoekers moet verplicht over alle gemeenten verdeeld worden | 11% | 46% | 39% | 96% |
Brandstof voor de electorale dynamiek
Van alle Nederlanders geeft 40% aan dat de PVV ten aanzien van migratie en integratie standpunten heeft, die het meest lijken op die van de ondervraagde. Van degenen die op 22 november VVD hebben gestemd zegt 38% dat de PVV het standpunt heeft t.a.v. migratie, dat het meest lijkt op het eigen standpunt. Maar 44% noemt dan de VVD. Een groot deel van de VVD-stemmers van TK2023 die de PVV noemen, geeft nu aan de PVV te prefereren boven de VVD!
De onderstaande grafiek laat goed zien hoe het bij de verschillende partijen t.a.v. dit onderwerp is gesteld.
Ook bij andere onderwerpen kan het zo zijn dat een kiezer t.a.v. dat specifieke onderwerp vindt dat een andere partij “betere standpunten” heeft dan de partij waarop men tijdens een verkiezing stemt. Maar dat onderwerp is voor die kiezer dan blijkbaar van minder belang, zodat de stemkeuze daar niet door wordt bepaald.
Maar als het onderwerp wel – heel – belangrijk wordt gevonden en men is ontevreden hoe de partij van voorkeur met dat onderwerp omgaat dan kan dat wel een reden worden om electoraal over te stappen.
Risico
Deze grafiek laat zien dat VVD en NSC – de twee grootste partijen met relatief veel blauw in deze grafiek – dus op dat punt duidelijk een electoraal risico lopen. En waar de PVV zijn electorale potentie vandaan haalt.
De heftige electorale bewegingen vanaf half november tot nu hebben als het ware dit onderwerp als belangrijke brandstof! Met o.a. de historische uitslag van dit weekend als resultaat.
Belangrijk is te beseffen dat dit hetzij gaat veranderen bij het aantreden van een regering, die het onderwerp min of meer adresseert zoals deze kiezers willen of dat er een ander onderwerp dominant wordt. Dan kan het zijn dat men zich ondanks de overeenkomsten van standpunten met de PVV op dit vlak toch tot een andere partij wendt.
De komende tijd zullen we zien hoe dat zich ontwikkelt.
U heeft zojuist gelezen: Hoe denkt Nederland over immigratie en asiel?
Volg Maurice de Hond op X | Facebook | LinkedIn | YouTube.
Deze website opereert dankzij de financiële steun van de bezoekers en kent geen paywall of adverteerder. Klik hier als u een (kleine) donatie wilt geven. Onze dank is groot.
