Allemaal in de politieke achtbaan

Allemaal in de politieke achtbaan

Het is nog maar 3 weken geleden dat het kabinet is gevallen en sindsdien zitten we met z’n allen in een politieke achtbaan die qua intensiteit lijkt op die van het voorjaar van 2002. En dan hebben we nog steeds bijna 3 maanden te gaan tot de verkiezingen van 9 juni.

Vandaag werden we weer alle kanten op geschud. Waren we net bijgekomen van de nieuwe leider van de SP en het verdwijnen van de kroonprins van het CDA, direct daarop schoten we in de heftige dubbele loop met het verdwijnen van Bos en de komst van Cohen. In één klap is de dynamiek van de aanstaande Tweede Kamerverkiezingen ingrijpend veranderd.

Zowel links als rechts van het politieke spectrum heeft dat ingrijpende gevolgen.

Aan de linkerkant is het zeker niet zo dat de PvdA als partij nu in één klap veel populairder is geworden. Maar wel blijkt meer dan de helft van de Nederlanders en meer dan 80% van de kiezers van PvdA, D66, Groen Links en SP Cohen als premier prefereren boven Balkenende of Wilders.  Een duidelijk betere score dan Bos nog onlangs haalde.

Door de vervanging van Bos door Cohen is het aandeel der Nederlanders dat de PvdA een goede kans geeft op een stem met 7% gestegen. En dat houdt in dat als het spannend wordt wie de grootste partij wordt de PvdA (door Cohen) een duidelijk extra aantrekkingskracht heeft.  Dat zal dan ten nadele gaan van Groen Links, SP en D66.

Maar aan de andere kant van het politieke achtbaan heeft de vervanging van Bos door Cohen ook een duidelijk nadelig effect op de electorale aantrekkingskracht van het CDA. In 2003 en 2006 profiteerde Balkenende en het CDA van de kiezers aan de rechterkant die niet wilden dat Bos de premier werd. Daardoor kreeg het CDA er extra kiezers bij en werd het CDA de grootste en Balkenende de premier. De VVD had daar duidelijk last van.

Op dit moment doet Balkenende het niet goed bij de VVD- en de PVV kiezers.  Onder de VVD kiezers zijn er meer die Cohen als premier willen dan Balkenende. Zij zullen niet overstappen naar de PvdA, maar zij zullen ook niet Balkenende te hulp komen om ervoor te zorgen dat het CDA groter wordt dan de PvdA. En daarmee wordt de electorale ruimte van het CDA fors beperkt. Scoorden in 2003 VVD en LPF en in 2006 VVD en PVV rond de 30 zetels. Op dit moment staan die twee partijen rond de 45 zetels. De enige manier voor het CDA om in de buurt van de 35 zetels te komen (6 minder dan in 2006) is nu circa 10 zetels van VVD+PVV terug te winnen.  Maar dat kan men dan niet doen op basis van de angst dat Cohen de grootste wordt of de wens dat Balkenende weer als premier terugkomt.

Het is niet zo dat hierdoor de kans veel groter wordt dat PvdA+D66+Groen Links+SP een meerderheid gaan halen.  De electorale verschuivingen zullen vooral tussen deze partijen verlopen, terwijl het totaal niet veel zal veranderen.  Dat lijkt ook het geval te zijn tussen CDA+VVD+PVV.

Maar nu we langzamerhand wat bijkomen van deze dubbele loop en weer proberen op adem te komen is het al duidelijk dat de karretjes van de achtbaan nog op volle snelheid rijden en dat we tot 9 juni nog vele verrassende en spannende avonturen in deze achtbaan meemaken.  Wie weet krijgen we nog een keer de beroemde dubbele kurkentrekker of alleen nog maar een aantal scherp overhellende bochten.

Wat gaat er nog met het CDA en Balkenende gebeuren?  Wat zal het effect zijn op de partijen en de kiezers als ergens in april de meer dan 20 ambtelijke commissies met hun adviezen uitkomen en de partijen hun standpunten moeten bepalen. En hoe gaat de strijd Wilders-Cohen zich ontwikkelen.  Maakt het hen beiden electoraal sterker of juist niet. En hoe lang zullen de wittebroodsweken met Cohen (en Roemer) duren.  De karretjes razen nog voort. En het zou me niets verbazen als ook nog lang na 9 juni 2010 we allemaal gillend en met onze handen omhoog in deze achtbaan blijken te moeten blijven zitten.

U heeft zojuist gelezen: Allemaal in de politieke achtbaan.

Volg Maurice de Hond op Twitter | Facebook | LinkedIn | YouTube.