Noch dat er een extra bordje komt bij de persconferenties, noch dat de Kamer een motie heeft aangenomen over ventilatie, stelt mij gerust dat dit onderwerp nu echt serieus wordt aangepakt. Daarvoor heeft Van Dissel en het RIVM op dat punt teveel steken laten vallen en aangetoond niet te willen leren van het buitenland.
Lees volledig artikel: Als je geen deel bent van de oplossing, ben je deel van het probleem
Blij?
Van vele kanten werd ik gefeliciteerd omdat Rutte in de Kamer toezegde om voortaan bij de persconferenties een vierde bordje aan de lessenaar toe te voegen, die ventilatie aangeeft. Daarbij vermeldde hij in de Kamer ook expliciet mijn naam. Daarnaast werd er ook nog een motie in de Tweede Kamer aangenomen met de tekst:
“constaterende, dat aerogene transmissie (besmetting via adem) de belangrijkste besmettingsroute van corona is; verzoekt de regering per ommegaande van ventilatie een topprioriteit te maken en de juiste ventilatie te verlangen in de horeca, scholen, bedrijven en winkels en goede adviezen te geven voor ventilatie thuis”.
“Je zult wel blij zijn” was één van de reacties “na 15 maanden strijd”. Maar dat is mijn gevoel helemaal niet. Ik kan alleen maar denken aan wat het aan levens, gezondheid, geld, geluk en nog meer heeft gekost. Dat het zo lang heeft geduurd voordat deze omslag is gekomen.
Plus dat ik er absoluut niet op gerust ben dat het RIVM/Van Dissel er nu wel vol voor gaat. Alleen omdat de Kamer die motie heeft aangenomen? Als ik Van Dissel vorige week in de Kamer en Timen deze week heb gehoord, dan zie ik dat namelijk niet echt gebeuren: “want ze hadden toch al gezegd dat ventilatie belangrijk is?”.
Last but not least
Juist dat wat de afgelopen weken gebeurd is en het debat in de Kamer gaan ervoor zorgen dat we nog veel langer gevangen blijven door een beleid dat er alleen maar op gericht is om te zorgen dat er zo weinig mogelijk mensen besmet raken met Covid-19. In plaats van naar een wereld toe te gaan waar we leren leven met het feit dat Covid-19 bestaat. Want op 13 augustus a.s en de maanden erna, zal voortdurend gerefereerd worden aan “niet te vroeg versoepelen, weet je nog wat er eind juni is gebeurd?!’.
Toen ik op 2 april 2020 voor het eerst een artikel schreef over aerosolen, luchtvochtigheid en ventilatie (waar ik over mocht spreken bij Op1 op 19 april), werd dat niet onmiddellijk omarmd en dat kan ik begrijpen. Temeer omdat de WHO toen zelfs expliciet zei dat het verplaatsen van het virus door de lucht fake news was. Maar rond de zomer begon het wel steeds meer duidelijk te worden hoe belangrijk die verspreiding door de lucht was. En hoezeer bij de maatregelen die belangrijke verspreidingsweg miskend werd.
Deltaplan Ventilatie
Op 24 juni 2020 kwam ik met het Deltaplan Ventilatie en tot op vandaag is daar in Nederland niets mee gedaan. (Hier ziet u het grote aantal artikelen dat ik sinds dat moment over dat onderwerp heb geschreven). Besef daarbij dat ik in augustus 2020 een gesprek had met een zeer hoge functionaris van de Duitse overheid. Hij vertelde mij dat achter de schermen bij het RKI (het Duitse RIVM) onderkend werd dat het overgrote deel van de verspreiding van het virus door de lucht ging.
Dat men stilzwijgend maatregelen nam om ruimtes (zoals op scholen en in zorginstellingen) te beveiligen met apparatuur voor ventilatie, luchtbevochtiging en -filtering. Wereldwijd (ook in Nederland) werd apparatuur opgekocht om dat te gaan doen. Vanaf eind september 2020 werd Ventilatie toegevoegd aan de basismaatregelen in Duitsland (de L, die toegevoegd werd aan de letters A, H en A). En er kwam een speciale regeringscommissaris Ventilatie. Ook Merkel vertelde daarover in een persconferentie in augustus 2020.
Onder de pet gehouden
Ondertussen in Nederland werd, toen in de zomer het heel duidelijk was dat de uitbraak in een zorginstelling in Maassluis toe te schrijven was aan het ventilatiesysteem, dat gebeuren door het RIVM en de GGD zoveel mogelijk onder de pet gehouden en door mensen als Marion Koopmans ontkend.
Van Dissel bleef maar zeggen in de Kamer dat de verspreiding door de lucht amper voorkwam en/of niet echt van belang was. Ja, het woord ventilatie verscheen ineens in zijn presentatie, maar dat gebeurde op de standaard RIVM/Van Dissels wijze. Als het een afwijking is van eerdere standpunten dan verandert men hier en daar een tekstje. Maar het wordt niet van de daken geschreeuwd. Slechts als je goed oplet, kan je het zien.
Zelfs in de brief aan de scholen rond 1 oktober 2020 t.a.v. het investeren in ventilatiesystemen stond een expliciete zin dat het helemaal nog niet aangetoond was, dat dit echt tegen Covid-19 zou helpen.
En zo modderen we t.a.v. dit cruciale onderwerp “het creëren van veilige ruimtes” sinds vorig jaar door. Omdat het blijkbaar de eer te na is van Van Dissel/RIVM en OMT om terug te komen op eerdere standpunten. Wat het dan ook aan ernstige gevolgen heeft.
Neem een voorbeeld aan België
Hoewel het ook daar laat is gebeurd, is er sinds een aantal maanden wel een grote omslag geweest in België. Lees bij voorbeeld dit maar eens. Er is een Taskforce Ventilatie opgericht (net zoals in Duitsland sinds midden vorig jaar en ik aanbevolen had in mijn Deltaplan Ventilatie). En toen op 9 juni jl. in België veel meer werd toegelaten, werden er expliciet eisen gesteld aan de horeca en feestzalen t.a.v. CO-2 meters en het beleid daaromheen. Hier staat het totaaloverzicht. Heel belangwekkend is dit document dat iedere horeca-gelegenheid in België dient in te vullen en toe te passen. Wat zou het fijn geweest zijn als dat ook in Nederland was gebeurd op 26 juni!
Koppigheid en oogkleppen
Maar besef dat Jaap van Dissel op 8 juli nog het grote belang van ventilatie bij de Tweede Kamer ontkende. Hij durfde zelfs te zeggen “In Duitsland doen ze bijna niets aan ventilatie”.
En daar zit mijn somberheid. In plaats dat ons “wetenschappelijk adviesorgaan” op basis van wereldwijde bevindingen ons uit deze crisis leidt, hebben we te maken met een combinatie van koppigheid en oogkleppen. (En dat kies ik de minst kwalijke van de mogelijke kwalificaties). Waardoor men niet ziet wat er in Duitsland gebeurt. En men niet kijkt wat België doet.
Maar dat adviesorgaan speelt, samen met het OMT, nog steeds de centrale rol bij ons Coronabeleid. Wat de Kamer ook in een motie uitspreekt of hoezeer Rutte nu aangeeft dat er een extra bordje komt bij een persconferentie. Besef dat hij al eind 2020 in een eindejaars-interview positief sprak over mij en de combinatie aerosolen en ventilatie. Maar dat dit uiteindelijk in de praktijk niets betekende. De bordjes, die pas op 13 april 2021 voor het eerst verschenen, hadden ook toen al ventilatie kunnen bevatten.
Media, die in gebreke bleven
Waar ik wel blij van werd het afgelopen jaar was van de vele mails van mensen die hetzij in hun functie als schoolhoofd, hetzij als directeur van een zorginstelling, e.d. mij meldde dat zij op basis van mijn informatie en hun eigen zoektocht en verantwoordelijk wel acties hadden ondernomen op het vlak van veilige ruimtes. En hoe gunstig de resultaten waren.
En ik zat regelmatig met tranen in mijn ogen als privépersonen mij mailden hoe belangrijk dat was wat ik deed voor hun eigen dagelijkse leven. Om te leren met hun angsten om te gaan. Om te zorgen dat hun familieleden in zorginstellingen zo veilig mogelijk waren. En dat ze wel een manier vonden om met (groot-)ouders of (klein-)kinderen op een warme en ook lichamelijke wijze contact te houden.
Maar dan kreeg ik ook weer mails van mensen die tegen muren opliepen op scholen of zorginstellingen. Waar men probeerde om wel goed met ventilatie om te gaan. En die werden afgewimpeld met de argumentatie dat men zich precies aan de RIVM-protocollen hield.
Nederlandse media
Dat Het RIVM/Van Dissel en het OMT deze machtige rol heeft kunnen blijven spelen is te wijten aan de wijze waarop het overgrote deel van de Nederlandse media hen benadert. Het waren de nieuwe Goden, en kritiek werd er amper geuit. Van Dissel kreeg een platform (zoals wekelijks het gesprek met de NOS), waar amper kritische vragen werden gesteld. Nooit werd hen voorgehouden wat men in andere landen deed en waarom dat dan niet in Nederland gebeurde. Heeft u iemand in de media aan Van Dissel de vraag horen stellen, waarom we niet hetzelfde doen als wat er in België begin mei werd aangekondigd?
Alleen bij Nieuwsuur kwam ik met regelmaat wel kritiek tegen, maar het was incidenteel en werd op geen enkele manier door andere media of programma’s opgevolgd.
In de VS heb je de uitdrukking “If you’re not part of the solution, you’re part of the problem”. Als je geen deel van de oplossing bent, ben je deel van het probleem.
Net als België
Zolang men deze uitdrukking niet toepast op Van Dissel (zeker na zijn uitspraken over ventilatie en Duitsland), dus afscheid van hem neemt, verwacht ik niet dat in het najaar we datgene doen wat België nu wel heeft ingevoerd. Maar overigens nog niet heeft aangekondigd t.a.v. scholen, terwijl daar precies hetzelfde zou moeten gelden.
En het kan heel eenvoudig. Morgen in ieder geval direct hetzelfde te doen als België heeft ingevoerd en dat snel verder uitbreiden met scholen.
Ik laat me graag verrassen, maar we leven niet in een periode waarin we verrast zouden moeten worden.
U heeft zojuist gelezen: Als je geen deel bent van de oplossing, ben je deel van het probleem.
Help ons met onafhankelijke, kritische en wetenschappelijk onderbouwde informatie te blijven verstrekken, zolang dat nodig is. Geef ons af en toe een (kleine) donatie. Klik hier.
