Dagcijfers 22 oktober

De ouderen slaan toe

In weerwil van wat de media steeds luider verkondigen, zien we een zeer duidelijk beeld dat het inmiddels overwegend ouderen zijn die verantwoordelijk zijn voor de sterke stijging van de cijfers. Eerst het plaatje dat Yorick Bleijenberg dagelijks op Twitter laat zien:

We zien hier al enkele weken dat het de leeftijd vanaf 60 jaar is die inmiddels voor 2/3 verantwoordelijk is. Een veel sterkere stijging als we zagen na de Bonusbult in juli, waar naar schatting een miljoen Nederlanders besmet is geraakt.

Vandaag publiceerden wij een speciaal blog over het uitgewerkt raken van de vaccins: Vaccin inflatie. Daarin laten wij zien dat het verloop voorspelbaar is op basis van de cijfers uit Qatar. De effectiviteit van de vaccins begint als eerste te dalen voor de mensen die het eerst zijn gevaccineerd: de 80+ en daarna de 70+ en 60+. Precies ook in deze volgorde zien we nu ook de opnamecijfers stijgen.

In onderstaande grafiek staan dezelfde cijfers, maar dan als totaal voor de leeftijdgroep tot 60 jaar en de 70+. Deze cijfers zijn afkomstig van de GGD en lopen wat achter, omdat ze worden opgeslagen op datum eerste ziekmelding.

We zien hier dat tot september het aantal opnames voor 70+ (rode bolletjes) duidelijk lager is dan 60- (groene bolletjes), maar de afgelopen weken zijn de rollen omgedraaid: het aantal opnames onder 70+ heeft nu de overhand. Ook zien we dat de stijging bij de PCR uitslagen hetzelfde beeld vertoont. Als we bij 1 juli kijken, dan is 60- (groen) tien maal zo hoog als 70+ (rood). Inmiddels zijn deze lijnen elkaar dicht aan het naderen en zullen elkaar in de komende weken waarschijnlijk gaan passeren. Meer 70+ bij de positieve PCR dan 60-.

Wat ook opvalt is dat de stijging van de PCR voor de ouderen een week eerder is dan van de jongeren, precies het omgekeerde als we zagen bij de Bonusbult in juli. Dat zou betekenen dat de besmettingsroute nu loopt van de ouderen (waarvoor de vaccins uitgewerkt zijn) naar de jongeren.

Als we kijken naar het klassieke plaatje, dan kunnen we geen leeftijden onderscheiden, maar wel kunnen we hierin laten zien wat de verwachtingen voor het aantal opnames zijn voor de komende tijd (zie ons blog Vaccin inflatie). Daar zit veel onzekerheid in, omdat de afname van de effectiviteit ook heel veel onzekerheid in zich heeft. Ook de precieze data van het vaccineren is onbekend. De voorspelling van 100 opnames per dag in november is dus meer indicatief dan een “belofte”. Wel blijven we de voorspelling voortdurend aanpassen aan de werkelijke data:

Wat opvalt is dat de PCR cijfers veel sneller stijgen dan de ziekenhuisopnames zelf. Omdat het merendeel van de ziekenhuisopnames inmiddels bestaat uit (zeer waarschijnlijk gevaccineerde) ouderen, lijkt het er op dat de ouderen minder vaak in het ziekenhuis opgenomen worden. We houden het in de gaten.

Als laatste de R-waarden, die ook wat lijken te vertellen:

Als eerste valt op dat de R berekend op basis van de PCR cijfers inmiddels weer wat aan het dalen is, wat wijst op een langzame stabilisatie. De R op basis van de ziekenhuisopnames is lager, maar nog wel wat hoger dan de voorspelde waarde op grond van de geschatte dalende effectiviteit van de vaccins. Daarvoor zijn een paar mogelijke oorzaken te vinden: 1) De achteruitgang in werking van de vaccins is hoger dan gedacht of 2) We zien inmiddels een kleine seizoensinvloed. De absolute luchtvochtigheid is regelmatig rond de kritische grens van 6,5 g/kg gekomen.

Het is te vroeg om een conclusie te trekken, maar het beeld zal in de loop van de weken scherper gaan worden.

En de dagcijfers van de ziekenhuisopnames zijn:

• Aantal ziekenhuisopnames gisteren 79 *
• Aantal ziekenhuisopnames eergisteren: 80 *
• Actuele geschatte R-waarde op basis van ziekenhuisopnames: 1,17 ^**

We gaan het weer zien!