Ook dankzij de cijfers van Infectieradar weten we dat de sterke toename van positieve testen met Omikron geen weerslag is van mensen met symptomen in het land. Ook zal er geen forse druk meer komen op de zorg. Dus de enige juiste maatregelen van de regering zou zijn het opheffen van alle maatregelen, inclusief de Coronatoegangspas.
Lees volledig artikel: Veel minder ziekmakend + veel lagere ziekenhuisdruk = dus veel minder maatregelen
Veel minder ziekmakend + veel lagere ziekenhuisdruk = dus veel minder maatregelen
Het is inmiddels 24 januari. Ook in Nederland hebben we nu meer dan drie weken cijfers binnen wat het effect van Omikron is op de ontwikkelingen in de samenleving en in de zorg. En die cijfers zijn dermate duidelijk en overtuigend dat morgen louter een terugkeer naar de maatregelen van voor 19 december (zoals het OMT adviseert) een lachertje zou zijn. Of eigenlijk beter: een schandaal.
Voor 19 december hadden we de zogenaamde “Avondlockdown”. Toen kregen we op basis van dwaze prognoses een complete lockdown. Hierbij gingen al binnen enkele dagen de ziekenhuiscijfers fors een stuk beter dan het meest optimistische scenario.
We weten steeds meer, op basis van buitenlandse bevindingen. Dat de ziekenhuisbezetting en IC-bezetting circa 65% lager is dan de vorige piek en nog steeds langzaam daalt. Echter is het OMT slechts bereid om te adviseren de rest van de complete lockdown weg te halen en feitelijk terug te keren naar de situatie van half december. Mijn vermoeden is dat een groot deel van de Nederlanders, als de regering dit advies op zal volgen, ontevreden zal zijn. Zeker als ze naar andere landen en de ontwikkelingen in de ziekenhuizen kijken.
Vanuit de data-analyse kun je goed zien hoeveel minder de Omikron besmettingen een last zijn voor de zorg dan de Delta besmettingen dat zijn. Er is geen enkel risico dat, ook bij minder of zelfs het vrijwel compleet afbouwen van de maatregelen zoals Ierland zaterdag gedaan heeft, de druk op de zorg te groot gaat worden.
De sterke stijging van de positieve testen
Cruciale vraag is steeds bij het bekend worden van de sterke stijging van het aantal positieve testen:
- Hoe is het verloop onder de gehele bevolking (want niet iedereen laat zich testen)?
- Hoe ziek zijn die positief getesten eigenlijk?
Een analyse van de cijfers over de positief getesten laat zien dat nu bijna 75% van alle positieve testen afkomstig is van mensen, die thuis met een sneltest positief testen. De GGD zit nu rond de 65.000 positieve testen per dag met rond de 140.000 getesten. Daarvan kwamen 48.000 positieve testen uit de 55.000 personen die een bevestiging wilden van hun sneltest. De overige 85.000 geteste personen leverden de resterende 17.000 positieve testen op.
Maar wat betekent dat nu voor het werkelijke aantal personen dat in Nederland per dag wordt geïnfecteerd? En hoeveel van hen hebben symptomen? En hoeveel van de mensen met symptomen komen in het ziekenhuis of op de IC’s terecht?
Peil.nl
Via een representatieve landelijke steekproef bij Peil.nl hebben we vorige week vastgesteld hoe vaak er in Nederland sneltesten worden uitgevoerd:
Van alle Nederlanders boven de 18 jaar gaf 30% aan nooit een sneltest te hebben uitgevoerd. De 70% die wel testte, gaf aan gemiddeld 5 keer een test te hebben uitgevoerd. Dat zou inhouden dat in Nederland inmiddels meer dan 40 miljoen sneltesten zijn uitgevoerd! En de sneltesters zijn beduidend meer jongeren dan ouderen. (Tussen 18 en 35 jaar heeft gemiddeld 7 keer een sneltest uitgevoerd en boven de 65 jaar gemiddeld 1,5 keer).
Maar we weten dan nog steeds niet hoe ziekmakend Omikron is. En – nog belangrijker – hoeveel mensen zo weinig last van een infectie hebben, dat ze niet eens weten dat ze geïnfecteerd zijn geraakt.
Omdat er niet een landelijke steekproef wordt uitgevoerd kunnen we dat tot dusverre eigenlijk alleen maar inschatten.
De verwaarloosde informatie van Infectieradar
Maar de informatie die we wel hebben en die tot nu toe niet gebruikt wordt bij de analyses, is de wekelijkse Infectieradar van het RIVM. Circa 12.000 Nederlanders vullen namelijk wekelijks online in of ze gezondheidsklachten hebben, die op een infectie kunnen wijzen. Vanuit de symptomen wordt er een grafiek gemaakt van het percentage deelnemers dat Covid-achtige klachten invult. (Het hoeft geen Covid te zijn, maar het zou een indicatie kunnen zijn).
Hier staan die cijfers van dit onderzoek. Dit is de grafiek van het percentage deelnemers dat Covid-achtige klachten meldt.
Het percentage van inwoners met Covid-achtige klachten lag eind vorig jaar rond de 3,5%. Dit varieerde een groot deel van vorig jaar tussen 1,5 en 2,5%. En steeg eind november naar meer dan 4% en is nu weer onder de 3%. Daarbij moet ook beseft worden dat de laagste score altijd minimaal 1% was.
We hebben daarnaast een overzicht van het aantal positieve Covid-testen per dag. Door die grafiek (voortschrijdend gemiddelde per week) op de bovenstaande grafiek te zetten kunnen we veel meer leren over de ontwikkelingen in het land.
Testbeleid
Bij het beoordelen van die twee lijnen ten opzichte van elkaar is het van belang te beseffen dat in de periode sinds 1 november 2020 het testbeleid niet steeds hetzelfde was. De capaciteit is uitgebreid en de criteria om te testen zijn aangepast. Maar ook zijn pas in de laatste paar maanden de sneltesten sterk opgekomen. Half oktober was nog maar 30% van de positieve testen in Nederland een bevestiging van de sneltest. Dat is nu dus bijna 75%.
Nu hoeft het dus niet zo te zijn dat Covid-achtige klachten uit deze grafiek ook echt Covid-19 betekent. Toen in juni 2021 nog maar 500 mensen per dag positief werden getest had nog 1,5% van de mensen in Infectieradar Covid-19 achtige klachten. En die klachten kunnen ook nog een rhinovirus of iets anders geweest zijn.
Als je die 1,5% standaard van de paarse lijn aftrekt tot aan half september 2021, dan zien we de paarse en blauwe lijn heel goed over elkaar vallen tot half september 2021.
Half september zien we de paarse lijn wat eerder stijgen dan de blauwe lijn. Als naar de NIVEL-rapportage wordt gekeken van de huisartsen, dan is tussen eind september 2021 en half november 2021 relatief vaak het rhinovirus aangetroffen. Dat is het meest voorkomende virus voor verkoudheidsklachten. Maar die zal bij de Infectieradar ook geclassificeerd worden als Covid-achtige klachten. Rhinovirus blijkt in onze regio’s altijd aan het begin van de herfst sterk voor te komen. Doorgaans volgt het griepvirus dan pas twee maanden later (en dan verdwijnt het rhinovirus naar de achtergrond).
Dus daarom zat de paarse lijn van infectieradar eerder op een piek eind oktober dan de piek van de blauwe lijn begin december.
En dan komt Omikron
Vanaf Kerst zien we dan een compleet a-typisch beeld voor deze grafiek. Terwijl de paarse lijn schommelt rond de 3% schiet de blauwe lijn de lucht in.
Maar de snelle stijging van de blauwe lijn vanaf eind december naar een niveau van inmiddels circa 3 of 4 keer zoveel zien we niet terug in de paarse lijn. Die is redelijk stabiel gebleven rond de 3%. Een waarde die gelijk ligt aan de pieken van begin juli en eind maart 2020. En iets onder die van eind december 2020.
Het grootste deel van het sterk uiteen gaan lopen van de blauwe lijn van de positieve testen en de paarse lijn van het aandeel van de inwoners met Covid-achtige klachten komt op het conto van de mildheid van Omikron.
Een fors groter deel van de personen die geïnfecteerd zijn geraakt, hebben amper of geen symptomen. Op basis van deze grafiek lijkt een waarde tussen de 70% en 85% van de geïnfecteerden het meest waarschijnlijk. En daarmee zouden we op dit moment best wel eens tussen de 400.000 en 500.000 inwoners kunnen hebben die per dag geïnfecteerd raken. En dat houdt dan in dat, net zoals we in diverse andere landen al hebben gezien, de sterke stijging vrij snel zal omslaan in een forse daling. Want er blijven steeds minder mensen over om besmet te raken.
De “dreiging” voor de ziekenhuizen
Minder maatregelen in het VK
De mildheid van Omikron, waardoor we er amper iets van terug zien in de cijfers van Infectieradar, is ook terug te zien in de ontwikkelingen in de ziekenhuizen. Dat werd al gemeld uit Zuid-Afrika. Maar werd snel erna bevestigd uit Londen (waar veel minder maatregelen zijn dan in Nederland). Dit is de ontwikkeling van de positieve testen.
De opname in de ziekenhuizen in Londen nam wel toe. Maar er werd gemeld dat
– de klachten milder waren,
– de ligtijd korter,
– en dat het aantal dat op de IC’s terecht kwam niet toenam.
Desondanks kregen we in Nederland die lockdown in december en werd die maar beperkt afgeschaald op 14 januari. Met de reden omdat, volgens het model van het RIVM, de golf in de ziekenhuizen nog zou komen. Met aantallen op de IC’s die we nog niet eerder hadden gehad!
Dat zou gaan gebeuren omdat de groei van de positieve testen in het begin vooral de groep 20-29 jarigen zou betreffen. Dit zou later dan overslaan naar de ouderen, die dan wel meer risico zouden hebben om in de ziekenhuizen terecht te komen.
Maar hoewel we nu 1 maand verder zijn nadat we de snelle stijging zagen bij die 20-29 jarigen, zien we amper wat gebeuren bij de groep boven de 60 jaar. Wel wat stijgingen van het aantal positieve testen, maar geen groei van de ziekenhuisopnames. Ook niet bij de groep 50-59 jarigen die wel vanaf eind december een sterke stijging gaf van het aantal positieve testen.
Dit is de meest recente grafiek van de ziekenhuisopnames:
De angst-valkuil
Niets uit deze tabel geeft de indruk dat in de komende tijd er toch een forse stijging zal komen van de druk op de ziekenhuizen, laat staan op de IC’s. (Daar is het gemiddelde van de dagelijkse opnames gedaald naar 12 per dag. Dat is eens in de 6 dagen 1 IC-opname in één van de 70 ziekenhuizen!).
Dus er is eigenlijk geen enkele reden waarom we in Nederland niet hetzelfde beleid kunnen voeren als in Engeland. Ook Ierland heeft die keuze gemaakt, nadat ze heel lang een behoorlijk stringent beleid hebben gevoerd.
Er zijn echter nog twee componenten waarmee delen van de bevolking (en de media) onder druk gezet kunnen blijven worden. En eentje ervan zien we eigenlijk al in de grafiek hierboven.
1. MET Covid en niet DOOR Covid
Voor het eerst sinds de start van Covid-19 zien we meer ziekenhuisopnames in de groep onder de 30 jaar dan in de andere leeftijdsgroepen! Zou Omikron jongeren dan zwaarder ziek maken dan ouderen? Of speelt de lagere vaccinatiegraad een rol?
Er is echter iets heel anders aan de hand.
Uit CBS data uit 2019 blijkt dat er toen dagelijks in Nederland 1200 patiënten vanaf 1 tot 30 jaar in het ziekenhuis werden opgenomen (dus exclusief zuigelingen). Als van die patiënten bij de opname nu een Covid-test wordt uitgevoerd en 2% is positief (bij Testen voor Toegang is dat percentage nu ruim 3%) dan heb je al dagelijks 24 opnames onder de 30 jaar MET Covid.
Uit cijfers van andere landen blijkt dat deze MET Covid-opnames tussen de 30%-50% betreffen van alle Covid-registraties in ziekenhuizen. Maar volgens Van Dissel zou het in Nederland 5% betreffen en oplopen naar 10%.
Maar dat is uitermate ongeloofwaardig, omdat het niet in ziekenhuizen wordt geregistreerd. En het UMCG, die dat wel deed, al meldde dat dit percentage vorig jaar rond de 30% was en nu dus alleen maar hoger kan liggen.
Door dit cijfer niet vast te stellen in de ziekenhuizen kan men de komende tijd dus gaan roepen dat de ziekenhuisopnames stabiliseren of zelfs wat toenemen. Terwijl dat louter komt door het slechte administratie systeem. Want het zal steeds meer MET Covid betreffen. Plus dat het zeker niet terug te zien zal zijn in IC-opnames.
2. Positieve testen vooral jongeren
De toename van de positieve testen hebben zich in die laatste maand vooral voorgedaan bij de jongere leeftijdsklassen. Was het eerst bij de groep 20-29 jaar, sinds twee weken zien we het nu bij de groep onder de 20 jaar (de scholieren). Dit is de actuele grafiek met de aantekening dat er door computerstoringen bij het RIVM nog ongeveer 50.000 recente testen niet zijn ingevoerd.
Terwijl in november de groep onder de 30 jaar nog 40% van de positieve testen uitmaakten, is het nu 60%.
Dus niet alleen de analyse van de infectieradarcijfers laten zien dat het aantal positieve testen eigenlijk niets meer zegt over de druk op de zorg. Maar ook deze grafiek laat zien hoe voorzichtig je moet zijn met de interpretatie van de “stijging van het aantal positieve gevallen”. Eigenlijk zegt dat cijfer niets meer en wordt het tijd dat we die cijfers compleet loslaten!
De enige mogelijke conclusie
Er is eigenlijk geen andere conclusie mogelijk dan het direct stopzetten van alle maatregelen (dus ook niet minder). Inclusief de quarantaineregels. Als je je niet lekker voelt, blijf je thuis. Als het nodig is voor de behandeling van mensen met forse symptomen om te weten of het Covid is, kan de test nuttig zijn. Maar voor de grote meerderheid van de bevolking niet meer.
Welke maatregel men ook neemt nu, het zal hooguit zorgen voor het iets vertragen van de piek. Maar wel zorgen voor verdere schade.
Gezien het advies van het OMT en de reacties van kabinetsleden denk ik dat we morgen geen aankondiging krijgen van minder of staken van de maatregelen vanaf woensdag. Ze zullen wel weer grotendeels het OMT-advies volgen.
Wellicht gaan ze het tijdstip van de sluitingstijd van de horeca niet op 20 uur zetten, maar om 22 uur of 22:30. (Om zo de theaters wel hun normale openingstijden te laten houden).
Als de quarantaineregels niet direct ingrijpend veranderen, zal met name het onderwijs er nog veel last van houden.
3G schijnveiligheid
En als ze, wat ze van plan zijn, de Coronatoegangspas nog wel handhaven met de 3G-regeling, dan geven ze niets om de schijnveiligheid die dit systeem biedt. Ook gevaccineerden kunnen besmet worden en anderen besmetten. Bij Omikron en de hoge incidentie in Nederland zal de Coronatoegangspas geen enkele waarde hebben.
Maar als ze gaan stellen dat je QR-code vervalt als je niet binnen 6 of 9 maanden na je laatste vaccinatie een booster hebt genomen (ik vermoed dat dat gaat gebeuren) zal die Coronatoegangspas alleen het doel hebben om het boosterpercentage te verhogen.
Indirecte dwang
Dus zelfs nu we weten dat Omikron mild is, en we ook weten dat de ouderen al voor het overgrote deel geboosterd zijn, zal men de 3G Coronatoegangspas gebruiken om via een soort indirecte dwang ook degenen onder de 50 jaar die niet geboosterd zijn, die prik te laten nemen.
En er zijn zelfs partijen, politici, en adviseurs, die nog steeds op 2G willen koersen, zoals die in landen als Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk en Italië intensief wordt toegepast. Alsof er door Omikron niets veranderd is.
U heeft zojuist gelezen: Veel minder ziekmakend + veel minder ziekenhuisopnames = dus veel minder maatregelen.
Volg Maurice de Hond op Twitter | YouTube | Facebook | LinkedIn.
Help ons om de overheid en anderen wakker te schudden met gerichte artikelen op deze site. Klik hier voor af en toe een (kleine) donatie.
