De evaluatie van de evaluatie van de evaluatie

Leestijd: 3 minuten

De evaluatie van de evaluatie van de evaluatie

Bespreking OVV-rapport

Deze week heeft de Tweede Kamer het eerste rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) besproken. Het betreft het eerste deel van drie delen. Dit deel gaat over de periode tot en met september 2020, en is bijna een jaar geleden gepubliceerd.

Deel 2 is in oktober jl. gepubliceerd en gaat over de periode oktober 2020 tot juli 2021. Deel 3 gaat over de laatste periode en men is, volgens de website van de OVV begonnen met het werken hieraan in maart 2022. Wanneer dat rapport uitkomt is onduidelijk. Ik heb in december al geschreven over dat derde rapport en het feit dat, zeker gezien de aangekondigde inhoud, ik ervan overtuigd ben dat het pas na de Provinciale Staten zal verschijnen.

In het eerste deel ging het vooral over een betere voorbereiding voor een crisis, duidelijkere taakafbakening van alle hoofdrolspelers en een inzet van meer deskundigen dan alleen de medici. Ook vond het Corona rapport dat gezorgd moest worden voor betere data en dat die ook bij besluitvorming gebruikt moet worden.

Afzonderlijk evalueren

In het tweede deel was het eerste en belangrijkste advies het volgende: “Zorg ervoor dat de maatregelen die genomen zijn tijdens de coronacrisis zo spoedig mogelijk afzonderlijk worden geëvalueerd op de beoogde en niet-beoogde effecten ervan, zodat deze kennis beschikbaar is bij besluitvorming over soortgelijke maatregelen in een volgende besmettingsgolf of pandemie. Zorg bij toekomstige maatregelen voor een goede monitoring en evaluatie van effecten en uitvoeringsaspecten.

Volgens de website van de OVV zal het derde rapport zich richten op onderwerpen die relevant waren voor de gehele duur van de coronacrisis, zoals de doelstellingen en strategieën van het kabinet en de wijze waarop zicht is gehouden op het virus en de gevolgen. Als ook de afwegingen rondom de invoering en versoepeling van maatregelen.

Een gênante vertoning

De Coronacrisis is de crisis geweest met de grootste impact op Nederland sinds de Tweede Wereldoorlog (en de Watersnoodramp van 1953). Daarbij heeft de overheid een groot aantal ingrijpende maatregelen getroffen met een grote impact op mensen en bedrijven.

Als je dat in beschouwing neemt dan is ongeveer alles wat nu gebeurd is bij het onderzoek van de OVV en de reactie van de regering en de behandeling door de Tweede Kamer een gênante vertoning.

• Het derde rapport, wat duidelijk het eindrapport zal worden dat alles zal omvatten, is na één jaar nog niet klaar.
• Het tweede rapport is inmiddels bijna vier maanden uit, maar bij de bespreking in de Tweede Kamer beperkt men zich tot het eerste rapport over een periode die inmiddels bijna 2,5 jaar achter ons ligt.
• Bij de behandeling in de Tweede Kamer de afgelopen week kwamen er – vanzelfsprekend – ook onderwerpen aan de orde, die in deel 2 zijn behandeld en in deel 3 behandeld zullen (moeten) worden. Maar daar kon men bij de reacties van weg blijven omdat het immers slechts over het eerste deel ging.
• In het afgelopen jaar is duidelijk geworden dat de regering, noch het RIVM, bereid is om het cruciale OVV-advies uit deel 2 “zorg voor evaluatie van de afzonderlijke maatregelen” te gaan uitvoeren. De urgentie ervan is hoog. Ook het rapport van de OVV uit oktober wijst daar op. Het kwam ook al ruim aan de orde bij de discussies over “de gereedschapskist” met de nieuwe Wet publieke gezondheid. (Met ook de dramatische oproep van de voorzitter van het Maatschappelijke Impact Team om ook de toegangspas in de gereedschapskist op te nemen).

Rituele dans

De OVV is opgericht om rampen te analyseren en met adviezen te komen om te voorkomen dat die rampen nog een keer zullen plaatsvinden. Laten we eens aannemen dat er een vliegtuig bij het landen in Nederland is neergestort. Een ramp die ontstaan is door evidente fouten die er gemaakt zijn, en die met bepaalde maatregelen voortaan te voorkomen zouden zijn. Hoe acceptabel zou men het vinden als het rapport van de OVV over deze ramp drie jaar na dato verschijnt, de behandeling in de Kamer nog langer op zich laat wachten en de regering zegt zich niet aan de adviezen te willen/kunnen houden?

Maar dat is toch wat er gebeurt. Er komen drie rapporten van de OVV. De rapporten worden apart besproken in de Kamer, ongeveer een jaar na het uitkomen. En men negeert, bij het behandelen door de regering en de kamer, de inhoud van het volgende rapport met daarin een cruciaal advies dat een hoge urgentie heeft.

Het is louter een rituele dans of een soort van bezigheidstherapie in Den Haag.

Gelukkig komt er een parlementaire enquête, waardoor wel op korte termijn de onderste steen boven komt… toch???

U heeft zojuist gelezen: De evaluatie van de evaluatie van de evaluatie.

Volg Maurice de Hond op Twitter | Facebook | LinkedIn | YouTube.

Op deze site willen we geen paywall introduceren. Iedereen die dit wil kan al onze artikelen lezen. Welk onderwerp het ook betreft. Maar wij draaien wel op de vrijwillige bijdragen van onze bezoekers. Daarvoor is deze link beschikbaar. Hartelijk dank alvast.