Er is een voorspelling voor de totale uitslag van de Europese Parlementsverkiezingen, die een verschuiving naar rechts aangeeft. Maar de kans is groot dat de beweging naar rechts nog groter is dan daarbij wordt ingeschat.
Lees volledig artikel: De bijzondere uitslag van de Europese Parlementsverkiezingen van 2024
De bijzondere uitslag van de Europese Parlementsverkiezingen van 2024
Anders dan andere
Als de voortekenen niet bedriegen worden de Europese Parlementsverkiezingen 2024 anders dan de voorgaande. Niet alleen in Nederland, maar ook in de meeste andere landen van de EU.
De opkomst bij die verkiezingen in 2019 was in Europa met 51% hoger dan de eerdere 3 verkiezingen voor dat parlement deze eeuw. De opkomst van 41% in Nederland in 2019 was de hoogste sinds 1989. Dat lijkt samen te hangen met het lijsttrekkerschap van Frans Timmermans bij de PvdA in 2019. Daardoor was de opkomst van PvdA-kiezers hoger dan die van de andere partijen en verdubbelde de PvdA t.o.v. de Statenverkiezingen drie maanden eerder. (19% tegen 9%). Maar desondanks was die opkomst duidelijk lager dan van de lokale en provinciale verkiezingen in Nederland.
Die lage opkomst komt mede doordat velen het belang van de EU niet groot genoeg vonden om via het uitbrengen van hun stem daar een vorm van invloed op te hebben.
Bij de onderwerpen immigratie/asiel en klimaat speelt in de landen van de EU het beleid in Brussel een grote rol. Bij landelijke verkiezingen, zoals bij ons op 22 november vorig jaar, maar ook zoals het bij andere landen dit jaar zal blijken, zijn er forse verschuivingen naar rechts onder invloed van deze onderwerpen. De kans is groot dat bij de Europese Parlementsverkiezingen deze twee onderwerpen ook een hoofdrol gaan spelen en dat kan de opkomst duidelijk positief beïnvloeden.
In Nederland zelfs meer dan in andere landen, omdat hetzij begin juni een nieuw kabinet is aangetreden met de PVV erin of niet, of er nog geen kabinet is. In beide gevallen zal het voor kiezers een stimulans zijn via een stembus hun mening/gevoelens te uiten. En dat kan dus bij de Europese Parlementsverkiezingen, die over ruim 4 maanden worden gehouden.
Voorspelling uitslag voor heel Europa
Een Europese denktank heeft op basis van een model en onderzoek in 11 landen een voorspelling gedaan van de uitslag als alle landen samen genomen worden. In De Volkskrant stond daar een artikel over en deze grafiek.
Het originele artikel treft u hier aan met inschattingen van de uitslagen van de afzonderlijke landen. Voor de Nederlandse cijfers daarin komt het enigszins overeen met de huidige electorale stand van zaken. PVV staat in dat overzicht op 10 van de 29 zetels. Dit is de berekening waar ik op kom op basis van de uitslag van de verkiezingen in november 2023 en de huidige electorale verhoudingen.
Op basis van 31 zetels is de kiesdeler circa 3.3%. Partijen die dat niet halen krijgen geen zetel. Besef dat er maar zes partijen waren die op 22 november 2022 meer dan de kiesdeler haalden. Dat geldt o.a. voor het CDA dat in 2019 nog 4 zetels haalde in het Europese Parlement, nadat ze 12% hadden gehaald. Op basis van de huidige electorale verhoudingen is dit de inschatting voor die Nederlandse uitslag in juni a.s.
Nog meer naar rechts
Als ik de verwachtingen in het model verder naloop en ook afzet tegen gehouden onderzoeken, dan lijkt het me heel waarschijnlijk dat over heel Europa de trend nog meer naar rechts zal gaan dan in die opgegeven Europese zetelverdeling staat aangegeven. Daarvoor zijn een aantal redenen:
- Het onderzoek dat door die Europese Denktank was uitgevoerd en die mede als basis heeft gediend voor de voorspelling is gehouden in 11 landen, voor 7 oktober 2023. Niet alleen in Nederland lijken erna nogal wat kiezers uit het midden en rechts van het midden (verder) naar rechts verschoven.
- In een aantal landen worden voorafgaand aan juni 2024 belangrijke landelijke of regionale verkiezingen gehouden, zoals in Duitsland. Ook daar lijkt het waarschijnlijk dat de campagnes en de verkiezingen zelf een vergelijkbaar patroon zullen hebben als in Nederland. Met name als immigratie/integratie tijdens de campagne een grote rol speelt.
- De onrust in diverse landen, zoals die zich o.a. uit in de blokkades door boeren en stakingen, lijkt ook de rechtste partijen in de kaart te spelen. Het is niet onwaarschijnlijk dat deze acties voorafgaand aan de verkiezingen in juni worden geïntensiveerd en in veel meer landen zullen plaatsvinden. Zo is 4 juni al aangemerkt als een actiedag op dat vlak.
Onvrede
Juist door deze ontwikkelingen is het zeer waarschijnlijk dat in nogal wat landen de Europese Parlementsverkiezingen worden gezien door kiezers als een manier om hun onvrede te uiten. Terwijl de opgekomen kiezers bij Europese Parlementsverkiezingen, in ieder geval in Nederland, in het verleden vooral de kiezers betrof met een positieve houding ten opzichte van de EU, lijkt het er nu op dat er veel meer kiezers zullen gaan stemmen op basis van negatieve gevoelens ten opzichte van de EU. En daardoor zou de uitslag rechtser kunnen uitvallen dan door de Europese Denktank is voorspeld.
U heeft zojuist gelezen: De bijzondere uitslag van de Europese Parlementsverkiezingen van 2024
Volg Maurice de Hond op X | Facebook | LinkedIn | YouTube.
Deze website opereert dankzij de financiële steun van de bezoekers en kent geen paywall of adverteerder. Klik hier als u een (kleine) donatie wilt geven. Onze dank is groot.
