De piek is geweest, de afdaling is begonnen

Leestijd: 6 minuten

De cijfermist

Door een combinatie van redenen is er bij het verzamelen en presenteren van de kerncijfers van de Corona-ontwikkelingen in Nederland sprake van een cijfermist. Daardoor is er geen goed zicht op de werkelijke ontwikkelingen en kunnen Van Dissel, Wallinga, OMT-leden, Rutte en Kuipers zonder echt tegengesproken te worden, blijven doen of we nog in alarmfase 3 zitten.

Daarbij is het opvallend hoe er dan steeds weer voor cijfers wordt gekozen, die het beste passen bij het blijven hameren op maatregelen. De druk op de IC’s, de druk in de ziekenhuizen, het aantal positieve testen, kies maar wat je uitkomt!. En als het desbetreffende onderdeel zich gunstig ontwikkelt, dan voegen ze er nog het tijdselement aan toe: ”over drie weken”, “half maart”…..

Maar als je door de mist heen kijkt en begrijpt hoe de cijfers tot stand komen en wat ze betekenen dan zie je dat we in de loop van de afgelopen week een soort piek hebben gehad, net zoals die bijvoorbeeld een week eerder in België is geweest.

Ik zal het apart bespreken voor wat betreft het aantal positieve testen en de druk in de ziekenhuizen.

Afname van de positieve testen

Het testbeleid in Nederland, de testcapaciteit, en de grote problemen bij het RIVM bij het verwerken van de uitslagen ervan, zorgen dat je niet echt de vinger aan de pols kunt houden met hoe het virus in de samenleving rondgaat.

Op dit moment zien we dat circa de helft van iedereen die naar de GGD-teststraten komt al een positieve sneltestuitslag heeft. Ze willen een herstelbewijs halen ten behoeve van hun QR-code / toegangspas. Daarom zien we nu percentages positief van rond de 60%. (Daarmee is de GGD-teststraat de plek geworden waar je de meeste mensen kunt ontmoeten, die op dat moment virus verspreiden).

Omdat de informatie van de GGD-teststraat HANDMATIG vanuit het computersysteem van de GGD naar dat van het RIVM moet worden overgehaald en een maximum aantal kent, heeft het RIVM inmiddels een achterstand van 186.000 positieve testen, die nog ingevoerd moeten worden. Dat zal vandaag nog wel voor een deel ingehaald worden, want dat gebeurt steeds op de dag voor en de dag van het RIVM-weekrapport (dinsdag).

Dat zal tot gevolg hebben dat het RIVM dagcijfer vandaag of morgen ruim boven de 100.000 zal komen. Wellicht zelfs met een “nieuw record”. Maar elk medium dat dit cijfer communiceert geeft zichzelf een brevet van onvermogen.

Omslag in cijfers

En het ironische is, dat deze melding van een nieuw dagrecord plaatsvindt op het moment dat zich een omslag in de cijfers heeft voorgedaan.

Omdat ik de cijfers – en dan met name die van de GGD- al geruime tijd diepgaand volg en belangrijker vindt dan die van het RIVM zelf, stel ik vast dat rond vorig weekend de piek was in de toename van het aantal infecties en dat we nu bezig zijn op de weg naar beneden.

Dat is af te leiden uit het feit dat afgelopen vrijdag voor het eerst sinds eind december het aantal positieve testen lager was dan precies een week eerder (-6%), terwijl ook vastgesteld kan worden dat de drukte in het afsprakencentrum van de GGD afneemt.

Door die achterstand van 186.000 positieve testen, zegt een analyse naar leeftijd of regio via de RIVM-cijfers nog niets. Maar de GGD-cijfers van de regio Amsterdam-Amstelland laten wel een goed beeld zien. (en bedenk dat in die regio Omikron het eerst dominant is geworden).

In het geel de daguitslagen en in het blauw het zevendaags gemiddelde. Goed is te zien dat het hoogste punt op 29 januari werd bereikt en dat daarna sprake is van een daling, die op 3 en 4 februari versnelde. Besef dat de cijfers stabiele cijfers rondom 31 januari zijn, doordat er sprake was van een maximum capaciteit en wachttijden.

De scholieren

Een hoogste punt op 29 januari in Amsterdam bij het testen wijst erop dat rond de 25e januari in Amsterdam de echte piek is geweest van de infecties.

Omdat er vanuit de GGD-cijfers geen overzicht te halen is van de leeftijd, moet vanuit de achterlopende RIVM cijfers geprobeerd worden daar een indicatie van te krijgen. Als je dan kijkt, dan zie je dat in de groepen waar de stijging het grootst was er nu sprake is van een daling.

We zagen de stijging het sterkst (rondom Nieuwjaar) bij de groep 20-29 jaar, maar vrij snel erna zagen we het bij de twee leeftijdsgroepen onder de 20 jaar: de scholieren. Dit is die grafiek van 7 februari (op basis van de testen tot en met 5 februari, maar met de aantekening dat bijna 200.000 testen nog niet zijn meegenomen.

Heel goed is te zien dat de “voorraad” jongeren die nog geïnfecteerd kan worden snel aan het afnemen is en daardoor krijg je dus die (snel) dalende cijfers.

Dat zal met wat vertraging ook gebeuren bij de leeftijdsgroepen tussen 30 en 60 jaar. Bij de groepen boven de 60 jaar was er geen exponentiële stijging geweest, zodat daar ook geen sterke daling in de komende tijd verwacht kan worden.

België

In België zie je datzelfde patroon, maar dan met ruim een week voorsprong. In week 4 namen de positieve testen bij de groep onder de 20 jaar met 20% af. Maar bij de leeftijdsklassen boven de 50 jaar nam het nog toe. In absoluten was het aantal positief getesten bij de jongeren veel groter dan bij de ouderen. Hoewel de cijfers van week 5 nog niet compleet zijn, zie je een versnelling van die trend. Op 2 februari was er een daling van bijna 40% ten opzichte van de week ervoor.

Belangrijk is daarbij te beseffen dat dit in België is gebeurd met een lichtere set aan maatregelen dan in Nederland. Zeker gezien de zeer hoge mate van besmettelijkheid van Omikron zullen maatregelen hooguit zorgen voor de vertraging van enkele dagen van een piek.

Maar door de grote achterstanden bij het RIVM en omdat er op maandag altijd meer testen worden uitgevoerd dan in het weekend ervoor, acht ik de kans vrij groot dat morgen bij de weekrapportage van het RIVM hooguit gesproken zal worden van een stabilisatie, maar nog zeker niet van de omslag, die er dus in feite al wel is.

Druk op de ziekenhuizen

De cijfers in de ziekenhuizen ontwikkelen zich veel gunstiger dan de doemscenario’s van het RIVM en het OMT voorspelden.

Terwijl alle kennis al weken aanwezig was om dit patroon te verwachten hield het zwartgallige RIVM model het land gevangen met ronduit belachelijke scenario’s. Maar zelfs nu daar niets van uitkomt lijken we, gezien de uitspraken van Van Dissel, Wallinga en diverse OMT-leden, zoals Kluytmans en Bonten, ons nog steeds niet los te kunnen maken uit hun greep.

Daarbij merk ik dat ze regelmatig de doelpalen tijdens de wedstrijd verplaatsen. De IC’s zullen overstroomd worden met patiënten, de ziekenhuizen komen vol, er is te weinig zorgpersoneel. Maar nooit merk je enig gevoel bij die OMT-leden over wat de grote schade is van de maatregelen die men in stand wil houden voor een imaginair gevaar.

De IC bezetting is nog steeds dicht bij het laagste niveau dat in de afgelopen twee maanden is gehaald (iets boven de 200). Iedere IC in Nederland krijgt gemiddeld eens in de zes dagen een nieuwe Covid-patiënt. (U leest het goed, dit is geen rekenfout). Die nieuwe Omikron patiënten blijven een stuk korter liggen dan de Delta patiënten. Ons Green Team lid Egbert Hidding, houdt die in- en uitstoom cijfers van de ziekenhuizen en IC op dagelijkse basis bij. En hij schat dat de ligduur op de IC van Omikron patiënten minder dan de helft is van die van Delta-patiënten.

MET Covid of DOOR Covid

Op de IC’s heb je het probleem van een aantal personen, die heel lang liggen. Iets dat bij Delta beduidend meer is gebeurd dan bij Omikron zal gebeuren. Mede daardoor zou nu nog wel eens rond de 40% van de patiënten op de IC’s geinfecteerd kunnen zijn met Delta.

Tezamen met de veel kleinere kans dat een geïnfecteerde op de IC’ terecht komt is de verwachting dat zelfs een bezetting van 300 Covid-patiënten op de IC’s in de komende twee maanden onwaarschijnlijk is.

De opname van Covid-patiënten in de kliniek zal nog wel een stijging doormaken, maar die zal in sterke mate worden gestuurd door de groep die MET Covid wordt opgenomen en minder door de groep die DOOR Covid in het ziekenhuis terecht is gekomen.

Maar omdat de mediane ligtijd volgens de berekening van Egbert Hidding door Omikron gedaald is van ruim 8 naar ruim 4, zal ook de nog te verwachten stijging van de bezetting in de ziekenhuizen bij lange na niet het drama worden dat ons tot en met vorige week is voorgehouden.

Het is bijna triest om te horen hoe Van Dissel en Wallinga de ontwikkeling van de ziekenhuiscijfers in Denemarken gebruiken om in Nederland voorzichtig te zijn met het verminderen van maatregelen. Terwijl Denemarken zelf op 1 februari alle maatregelen heeft opgeheven, inclusief de Corona-toegangspas.

Laat de remmen los!

Wat ik al weer zie aankomen, is dat deze gunstige ontwikkelingen volledig zullen worden toegeschreven aan de maatregelen. En dat men op basis daarvan gaat zeggen dat we voorzichtig moeten zijn met versoepelen.

Dat we nu in veel landen, ongeacht de maatregelen, na een snelle stijging een snelle daling zien, wordt dan gemakshalve genegeerd. Dat op 25 januari Premier Rutte rillend van de zenuwen aankondigde dat hij iets gewaagds ging doen: de horeca en de theaters/bioscopen openen tot 22 uur, terwijl het OMT 20 uur had aangeraden, zal ook wel vergeten worden.

Het was en is zoals op deze site al sinds december wordt verkondigd. Door Omikron zal iedereen die niet voldoende immuniteit heeft, uiterlijk deze maand zijn besmet, ongeacht wat je aan maatregelen neemt.

Doordat de druk op de zorg hierdoor niet te groot wordt, is er geen enkele reden meer om de maatregelen nu nog door te zetten.

Ze kosten veel geld (door de 130.000 testen per dag) en de quarantaine regels. Ze ontwrichten cruciale functies in de samenleving (werknemers die thuis zitten, terwijl ze geen of weinig symptomen hebben).

En tegelijkertijd doen ze enorm veel schade aan allerlei groepen in de samenleving. Die al te lang onnodig kort worden gehouden, met allerlei gevolgen van dien.

Het wordt eens tijd dat we het juk van de permanente onheilsprofeten van ons afwerpen.

U heeft zojuist gelezen: De piek is geweest, de afdaling is begonnen.

Volg Maurice de Hond op Twitter | Facebook | LinkedIn | YouTube.

Zorg dat we zo snel mogelijk kunnen afdalen door af en toe een (kleine) donatie. Klik hier.