Back to the Future, back to COVID-19?

Leestijd: 8 minuten

Dit leerde ik van Mexicaanse griep

Hoewel er duidelijke verschillen zijn tussen de situatie in 2009 met de Mexicaanse griep en COVID-19 herken ik nu ook elementen van wat zich in 2009 afspeelde nadat in maart 2009 in Mexico een nieuwe griepsoort opdook. Hier staat goed aangegeven dat aanvankelijk t.a.v. het verloop van deze griep hetzelfde werd gedacht als toen COVID-19 uitbrak.

Nederland sloeg 34 miljoen vaccins in. In oktober 2009 kwam deze griepvorm naar Nederland. En begin november werd door de Gezondheidsraad het startsein gegeven voor een vaccinatiecampagne. De vaccinatie moest twee keer gebeuren en zou eind november en eind december massaal plaatsvinden. De eerste groep bestond uit ouderen boven de 60 jaar, kinderen tussen zes maanden en vier jaar en specifieke risicogroepen.

Vijf dagen voordat in de RAI in Amsterdam die vaccinatiecampagne startte, werd mijn dochtertje zes maanden. Ze viel dus in de groep waarvoor vaccinatie geadviseerd werd.

Griep wereldwijd

Omdat ik via Peil.nl al vanaf maart 2009 volgde hoe Nederland op deze dreigende situatie reageerde, volgde ik ook de ontwikkelingen rondom deze griep in de rest van de wereld. En stelde vast dat in de winter in Australië en Nieuw-Zeeland (juni-september) het in feite niets anders was dan een min of meer normale griep. Dus geen grote aantallen extra overlijdensgevallen. Dat was de reden dat wij besloten om ons dochtertje niet tegen de Mexicaanse griep te laten vaccineren.

In november 2009 ontstonden er in Nederland grote discussies over wel of niet vaccineren. Half december 2009 maakte ik dit overzicht van mijn peilingen over de Mexicaanse griep.  Deze tabel is van begin en eind november 2009.

Positief effect?

Op 27 november 2009 interviewde Clairy Polak in Nova (de voorloper van Nieuwsuur) viroloog professor Goudsmit over het feit dat er Nederlanders waren die zich niet wilden laten vaccineren. Zij sprak daarover haar verbazing uit, want vaccinatie had toch bij diverse ziektes een heel positief effect?

Naar aanleiding van die uitzending schreef ik een blog waarin ik uitlegde waarom wij ons dochtertje niet lieten inenten tegen Mexicaanse griep. Terwijl we dat wel hadden laten doen tegen de verschillende kinderziektes.

Juist omdat er diverse parallellen zijn tussen de situatie toen en nu, treft u dat blog hieronder nog een keer aan. Nogmaals: het is zeker niet één-op-één vergelijkbaar met de situatie nu. Maar het benadrukt wel het belang van het verzamelen van zoveel mogelijk relevante informatie, alvorens een besluit te nemen.

Waarom ik onze baby van zes maanden niet laat vaccineren tegen Mexicaanse griep

Ik ben acht jaar ouder dan Clairy Polak. Maar wellicht kan ik haar wel uitleggen waardoor niet iedereen in Nederland zichzelf of zijn (jonge) kinderen nu laat inenten tegen Mexicaanse griep.

In 1974 kreeg mijn vrouw vreemde uitvallen. Gedurende 10-30 seconden zat ze volkomen stil en was even helemaal weg. Ze kreeg ECG’s bij een neuroloog en moest vervolgens zware medicijnen gebruiken. Daardoor werden de uitvallen minder, maar verdwenen niet helemaal. Twee jaar lang gebruikte ze die medicijnen. Toen was ze bij een kennis in het buitenland en ontmoette toen een professor in de neurologie.

Die hoorde het verhaal aan, zei dat ze belachelijk zware medicijnen gebruikte voor de klacht en vroeg of ze de pil gebruikte. Toen ze bevestigend had geantwoord raadde hij haar aan een tijdje met de pil te stoppen en met die zware medicijnen. De klachten verdwenen als sneeuw voor de zon.

Desondanks ontkenden de neuroloog en de fabrikant van de pil later dat haar klachten iets met de pil te maken zouden hebben gehad. (Enkele jaren later kreeg ze borstkanker en overleed daaraan. In welke mate die zware pillen die ze twee jaar heeft genomen daar een rol bij hebben gespeeld is niet meer vast te stellen. Maar goed voor haar gezondheid zijn ze niet geweest.)

Migraine

Tien jaar later sprak ik met iemand die nogal last had van migraine. In het gesprek gaf ze aan dat sinds haar 16^e te hebben. Ik vroeg of dat ongeveer het moment was dat ze begon met de pil. Ik vertelde toen de ervaring met mijn vrouw en gaf aan dat de migraine wellicht samenhing met het pilgebruik. Baadt het niet dan schaadt het niet. Ze stopte een tijd met het gebruik van de pil en kreeg geen migraine meer. Sindsdien weet ik zelf van minstens vijf vrouwen met een vergelijkbare ervaring, waarbij het stoppen met de pil ook zorgde voor het verdwijnen of het aanzienlijk verminderen van migraine.

In 2002 kreeg mijn zoon Marc een dwarslaesie door een serie van gênante fouten in een Amsterdams ziekenhuis, afdeling neurochirurgie. Als je de details wilt weten, lees zijn boek “Kracht”. En vervolgens ging er weer wat mis toen hij een aantal jaren later in het ziekenhuis moest opgenomen worden voor een blaassteenoperatie. Fouten die, ondanks een uitgebreide bespreking vooraf, vooral samenhingen met interne communicatiefouten en gebrek aan goede organisatie door de medici en verplegers.

Tegelijkertijd heb ik ook hele goede ervaringen met de gezondheidszorg. Gelukkig was ik er zelf niet zo van afhankelijk, maar bij familieleden heb ik vele uitstekende artsen, verpleegkundigen en andere behandelaar bezig gezien.

Uit dit alles heb ik wel een aantal belangrijke lessen getrokken.

1. Het gaat om MIJN lichaam en MIJN gezondheid. Ik ben daar als eerste verantwoordelijk voor.  Alle artsen en andere deskundigen zijn mijn adviseurs, waarbij de eindbeslissing altijd bij mijzelf ligt. De enige die de gevolgen van die beslissing namelijk draagt ben ik en niet die artsen en andere deskundigen.
   
2. Ik hecht waarde aan datgene wat de deskundigen, die ik raadpleeg vinden. In het overgrote deel van de gevallen zal ik hun advies volgen. Maar ik doe dat niet als een automatisme. Zo heb ik een uitstekende huisarts die mij vertelt wat hij denkt dat mijn klacht is, inclusief zijn twijfels. En vervolgens mij een aantal mogelijke aanpakken voorlegt met de plussen en minnen en mij de keuze laat maken. Ongetwijfeld kies ik dan vrijwel steeds datgene wat hij de beste keuze vindt. Maar het is uiteindelijk (ook) mijn eigen keuze.
   
3. Datgene wat medici op een bepaald moment als optimale aanpak vinden, kan in de tijd gezien veranderen door nieuw onderzoek, bepaalde ervaringen. Ik zou een waslijst kunnen opnoemen. Maar een eenvoudig voorbeeld is: 30 jaar geleden moesten baby’s op hun buik slapen, nu op hun rug. En dan is het ook nog vaak dat er geen uniforme mening is onder artsen laat staan tussen artsen in verschillende landen of continenten. Uit eigen ervaring weet ik dat ontwikkelingen op het gebied van borstkanker uit 1980 in de VS, in Nederland werden afgewezen. Terwijl dat tien jaar later in Nederland gemeengoed was.

En het is dus zeker niet zo dat wat in Nederland de geldende aanpak is per definitie beter is dan in een ander land. (Zo is er in Nederland een relatief hoge babysterfte in Nederland).

Bijwerkingen

Medicijnen, ook vaccinaties, kunnen bijwerkingen hebben. Meestal al bekend bij de introductie, soms pas later bekend. Een uiterst sterk medicijn tegen zware acne, Roaccutane, wordt sinds begin van de jaren tachtig voorgeschreven. Een medicijn met forse bekende bijwerkingen (zoals ernstige geboorteafwijkingen bij baby’s). Dus moeten zwangere vrouwen en vrouwen die binnenkort zwanger willen worden er niet aankomen.

Omdat ik dit medicijn in 1985 voorgeschreven kreeg en gebruikte, heb ik de ontwikkelingen rondom dat medicijn met enige aandacht gevolgd. In 1998 werd –op basis van gebruikservaringen- aan de bijsluiter toegevoegd “depressies tot en met zelfmoordneigingen”. Google dat onderwerp maar eens. Dit staat onder Wikipedia.

Onlangs heb ik een onderzoek gedaan naar slechte ervaringen van patiënten met behandelende artsen en specialisten. Ongeveer 20 procent van mensen die zijn behandeld voor iets meer dan een griep door medici (circa 1.5 miljoen per jaar) hebben min of meer serieuze klachten. Over de behandeling, over de diagnose of ook meerdere keren gemeld door drank- of drugsgebruik van de arts. En nog meer over het feit dat men nergens met de klachten toe kan of niet serieus werd genomen.

Medische fouten

Uit een Europees onderzoek is gebleken dat in Nederland jaarlijks bijna 2000 mensen overlijden aan medische fouten. En een veelvoud, zoals mijn zoon, forse schade hebben opgelopen. Ook daarbij valt het op hoe moeilijk mensen gehoor kunnen krijgen voor hun klachten. En hoe weinig er binnen de medische wereld mee wordt gedaan

Bij het nemen van medicijnen of vaccinaties is het derhalve zeer legitiem te overwegen wat de voordelen en mogelijke nadelen kunnen zijn van het medicijn of de vaccinatie. Daarbij zal de mening van specialisten zeker een heel belangrijke rol spelen. Maar dat betekent niet dat je vervolgens je eigen afwegingsproces daar volledig ondergeschikt aan maakt. En klakkeloos overneemt wat er wordt gezegd.

Wat jij, Clairy, en professor Goudsmit gisteravond in de uitzending misschien even vergeten waren, is dat voor het normale vaccinatieprogramma van zuigelingen vrijwel iedereen in Nederland hun kind bij het consultatiebureau laat vaccineren. (Zoals mijn vrouw en ik het ook hebben laten doen met onze dochter die inmiddels ruim zes maanden is).

Men beseft blijkbaar heel goed dat men dan ingeënt wordt tegen een mogelijke ziekte, die hele ernstige gevolgen kan hebben. En de kans daarop is niet miniem. Dus die argumentatie bij jullie gesprek gisteravond, dat jongeren niets weten van die ernstige ziektes en daarom bezwaar hebben tegen vaccineren, is aantoonbare onzin. Want anders zou de mate van vaccinatie van zuigelingen tegen onder andere polio niet zo hoog zijn.

Afweging

De sleutelvraag bij het mogelijk niet laten vaccineren tegen de Mexicaanse griep zit in de afweging van mensen. (Voor zichzelf of als ouders van jonge kinderen). En dat op basis van hoe ernstig de risico’s van deze ziekte zijn. En of de aanpak die in Nederland wordt voorgesteld inderdaad de beste aanpak is. Er zijn bijvoorbeeld heel veel landen (de meeste westerse landen) waar niet gesteld wordt dat kinderen tussen nul en vier jaar ingeënt moeten worden.

Zijn die deskundigen daar gek of veel slechter dan de deskundigen in Nederland? En er is vrijwel geen land ter wereld waar de vaccinatie twee keer dient te geschieden, behalve in Nederland. Weten wij het dan beter? Het is echt heel gemakkelijk om te zeggen dat twee keer vaccineren beter is dan een keer vaccineren. Maar met die theorie is vier keer vaccineren nog beter. Doen we toch ook niet!

Als je goed om je heen hebt gekeken, en de ontwikkelingen van de Mexicaanse griep elders volgde, waar het zich eerder dan in Nederland aan het verspreiden was, dan kon vastgesteld worden dat enerzijds het tempo van verspreiding veel minder groot was dan aanvankelijk werd gevreesd. En anderzijds was ook duidelijk dat de gevolgen voor mensen die de Mexicaanse griep kregen leken op de gevolgen van een normale griep. Gelukkig maar.

Alarmklokken

Terecht dat in april/mei de alarmklokken werden geluid. En ook terecht dat de overheid zich voorbereidde op de mogelijk ernstige gevolgen en zich ruim voorzag van vaccinaties. Maar er is ook sprake van voortschrijdend inzicht. En die kon al ergens in juli-augustus zijn dat het mee leek te vallen.

Misschien irriteert het nogal wat burgers om enerzijds hierover amper met de deskundigen een serieuze discussie te kunnen voeren, en zetten zij vraagtekens bij stelligheden die worden beweerd (zoals twee keer vaccineren in Nederland), terwijl er ook heel veel deskundigen in de wereld zijn die daar andere meningen over hebben. En willen zij zelf hun afweging maken, waarbij zij ervoor passen om voor halve idioot uitgemaakt te worden als zij bij die afweging in het geval van Mexicaanse griep stellen dat zij de risico’s van die griep niet groot genoeg vinden om tot vaccinatie over te gaan.

En stel niet dat het toch altijd beter is te vaccineren dan niet te vaccineren. Want volgens mij werden vorig jaar de kinderen tussen nul en vier niet ingeënt tegen de normale griep, terwijl die ook een deel van die kinderen ziek maakt en ook onder –gelukkig een heel klein deel- tot ernstige gevolgen heeft geleid. (MdH anno 2020: inmiddels is het duidelijk dat er kinderen zijn geweest die slaapziekte hebben gekregen, de overheid heeft inmiddels 5 miljoen euro schadevergoeding betaald aan ouders).

Polio

Ik zelf vind het wel onbegrijpelijk als mensen hun kinderen niet tegen polio laten inenten. Ik kan het echter wel begrijpen als mensen hun kinderen of zichzelf niet laten inenten tegen Mexicaanse griep. Laten we hopen dat in de toekomst geen nieuwe varianten van de griep opduiken die wel gevolgen zal hebben lijkend op die van de Spaanse griep uit 1918. Maar ik durf met je te wedden dat als dat dan zou gebeuren het percentage van de mensen die zichzelf of hun kinderen laten vaccineren duidelijk hoger zal zijn.”

Tot zover mijn blog van elf jaar geleden. Begin 2010 deed ik nog een onderzoek via Peil.nl naar de vaccinatie van die kinderen en wat de ouders vaststelden. 73 procent had zijn kind in de leeftijd van zes maanden tot vier jaar laten vaccineren. Er was geen verschil in de melding of de kinderen alsnog griep hadden gekregen. Het was bij beide groepen ongeveer 25 procent.

Nogmaals: ik stel niet dat Mexicaanse griep en COVID-19 ongeveer hetzelfde zijn. Ik heb ook nog geen oordeel over de vaccins die op de markt komen en wat dat voor mezelf gaat betekenen. Maar wel leert het bovenstaande, evenals de ervaringen van de afgelopen acht maanden, dat goed geïnformeerd worden vanuit onafhankelijke bronnen, belangrijk is om zelf een verantwoorde keuze te maken. Bij dat proces hoop ik via deze site u te kunnen blijven helpen.

U heeft zojuist gelezen: Back to the Future, back to COVID-19?

Volg Maurice de Hond op Twitter | YouTube | Facebook | LinkedIn.