In de verte zien we de griep weer aankomen

Leestijd: 3 minuten

In India en Nepal is het nu griepseizoen

Overal verdween de griep toen Covid-19 toesloeg. In Nederland ziet de grafiek er als volgt uit (volgens de opgave van het datacenter van de WHO). In de periode oktober 2020 – april 2021 was er geen griep in Nederland, terwijl dat in de 10 jaar ervoor steeds het geval was.

Er doen twee verklaringen de ronde:

• Het komt door de maatregelen tegen Covid-19.
• Het is een standaard patroon bij virussen van de ademhalingsorganen. Als er één dominant wordt, verdwijnen de andere. (Zoals eind 2009 is gebeurd met de Mexicaanse Griep). Dit is door Hope-Simpson de “Vanishing Act” genoemd. Op deze site hebben we er een aantal keren over geschreven. 

Opmerkelijk is ook dat we de laatste paar maanden in veel landen de forse opkomst van het RS-virus zien en dan nog wel in een seizoen, waarin het niet normaal gebeurt (zoals in Nederland). Nadat Covid-19 in dat land (vrijwel) weg was.

Tot voor kort zagen we na maart 2020 amper in de wereld nog influenza, maar in twee landen is het nu wel duidelijk in opkomst. Dat zijn landen waar het nu normaliter het griepseizoen is, namelijk India en Nepal.

Hier kunt u lezen hoe in India het opvalt dat de griep weer opkomt. Sommigen zeggen dat dit een teken is dat Covid-19 endemisch is geworden. Het is zeker niet zo dat Covid-19 uit beide landen verdwenen is, maar wel een stuk lager dan bij het hoogtepunt eind mei (een zesde tot een achtste van het hoogtepunt).

Ons griepseizoen

Nu is het te vroeg om harde conclusies te trekken, maar ik acht de kans groot dat dit najaar/begin winter op het Noorderlijk Halfrond boven 30 graden Noorderbreedte, zoals in West Europa, influenza weer terug komt. Met welke kracht en met welke gevolgen voor de druk op de zorg, is nu niet te zeggen. Dat hangt ook af van de influenza variant, die dominant wordt. En in welke mate de nieuwe griepvaccinaties bescherming bieden tegen de dominante variant, die komt. (Dat verschilt fors per jaar).

Het hangt ook af van de mate waarin Covid-19 (met mogelijk nieuwe varianten) toch nog voor een nieuwe golf zorgt of niet.

Maar ik voorzie twee grote gevaren als de griep bij ons weer terugkomt:

• Er waren jaren met een griepepidemie, die zorgde voor een forse druk op de ziekenhuizen. Dit is een artikel van februari 2018 in het AD met de titel “Ziekenhuizen puilen uit door grieppatiënten”. Juist door de grote druk op de ziekenhuizen in de afgelopen anderhalf jaar en de uitgestelde zorg die ingehaald moet worden, kan zelfs een beperkte epidemie al ontwrichtend werken. Zeker omdat de zorgcapaciteit in Nederland  sinds maart 2020 niet uitgebreid is.
  
• Volgens Van Dissel (en anderen) is het verdwijnen van de griep te danken aan de maatregelen, die genomen zijn tegen Covid-19. Ik betwijfel of dat de echte reden is. Dus als door de griep de druk op de ziekenhuizen weer fors groter wordt, dan kun je de klok erop gelijk zetten: dan zullen er weer bepaalde maatregelen worden voorgesteld. Wellicht zal de druk vanuit de samenleving minder zijn om maatregelen te nemen (want mensen zijn minder bang voor influenza dan voor Covid-19).

Anticiperen op de griep

We zullen binnen enkele maanden weten of influenza echt terug komt, in welke mate, en welke druk er op de zorg zal gaan komen.

Wat er ook precies gaat gebeuren, dit zouden we al moeten gaan doen om hierop te anticiperen:

• We moeten snel zorgen voor een aanpak waarbij we meer mensen in de ziekenhuizen kunnen behandelen. De druk is nog steeds heel hoog (zeker ook door de uitgestelde zorg). En gaat alleen maar meer toenemen. Dat betekent niet alleen meer mensen opleiden/aantrekken maar dat ook via een andere organisatievorm. Bijvoorbeeld met gespecialiseerde  nood-ziekenhuizen.
  
• Er moet meer aandacht besteed worden aan eerste Lijns zorg, waardoor er minder patiënten naar de ziekenhuizen gaan. Dat was/is bij Covid-19 teveel genegeerd.
  
• En besef dat ook het influenza-virus voornamelijk door de lucht gaat. Dus een veel steviger beleid om binnenruimtes veilig te maken, zodat er veel minder zwevende virussen zijn, zal veel rendement opleveren. Zowel indien Covid-19 blijft terugkomen als om verspreiding van andere virussen van de ademhalingsorganen (griep) tegen te gaan. The Atlantic besteedde er gisteren een belangrijk artikel aan met dit als kop:

Regeren is vooruitzien…… Maar dat is misschien geen toepasbaar gezegde meer in Nederland als we niet eens na bijna zes maanden een regering hebben kunnen vormen tijdens de ernstigste crisis in Nederland na de Tweede Wereldoorlog.

U heeft zojuist gelezen: In de verte zien we de griep weer aankomen.

Helaas moeten we met deze site blijven functioneren als een uitkijktoren voor relevante ontwikkelingen wereldwijd, die u op andere plekken niet leest of veel later. Steun ons werk door af en toe een kleine donatie. Klik hier.